Analecta Cracoviensia, 1995, T. 27
Stały URI dla kolekcjihttps://theo-logos.pl/handle/123456789/7488
Przeglądaj
Ostatnie zgłoszenia
Pozycja Związki arcybiskupa Józefa Bilczewskiego z Jasną GórąZbudniewek, Janusz (Wydawnictwo Naukowe Papieskiej Akademii Teologicznej w Krakowie, 1995)Pozycja Badania nad modelem rodzinyZając, Kazimierz (Wydawnictwo Naukowe Papieskiej Akademii Teologicznej w Krakowie, 1995)Demometric analysis of the model of the family is discussed in the paper. The data has been taken from the records of St. Margaret Parish (Roman Catholic) in Trzciana, covering the years 1924—1988. Initially 120 married couples were considered, but finally 100 had been selected — those in which a wife lived at least 50 years, without being a widow in the meantime. Demometric model has been estimated, explaining the relation between number of children in the family and the ages of mother and father. The next one explains the relation between parents age and birth order. Protogenetic and intergenetic intervals have also been considered. Results are close to those obtained by R. Pressât. Analysed relations are consistent with general regularities observed in demographic processes.Pozycja Nieznane witraże Józefa MehofferaWroński, Józef Szymon (Wydawnictwo Naukowe Papieskiej Akademii Teologicznej w Krakowie, 1995)Pozycja Materiały do nauczania wiary w Polsce średniowiecznejWolny, Jerzy (Wydawnictwo Naukowe Papieskiej Akademii Teologicznej w Krakowie, 1995)Pozycja Wkład i zasługi włoskich karmelitów bosych w powstanie prowincji Ducha Świętego w Polsce w 1. połowie XVII wiekuWanat, Benignus Józef (Wydawnictwo Naukowe Papieskiej Akademii Teologicznej w Krakowie, 1995)Pozycja Teilhard de Chardin und die neue Auffassung des TodesWojciechowski, Tadeusz (Wydawnictwo Naukowe Papieskiej Akademii Teologicznej w Krakowie, 1995)Trzy przesłanki stanowią podstawę nowego ujęcia śmierci: ewolucyjna koncepcja Teilharda de Chardin, hipoteza ostatecznej decyzji L. Borosa i teoria czasu jako istotowego pokładu materialnego bytu. Ewolucyjna koncepcja Teilharda wniosła nowy sposób rozważania tego zagadnienia. Według niego śmierć oznacza nie rozpad, lecz odwrotnie, wzrost osobowości, przebicie się ludzkiego promienia poza śmierć i nowe narodziny poza przestrzenią i czasem. Ewolucja jest bowiem nieodwracalna i jest biologicznym wyrazem transcendencji. Śmierć, w której zdajemy się znikać, okazuje się fazą nowego podniesienia do sfery podnadludzkiej, osobowej świadomości. Śmierć przedstawia się jako metamorfoza, żadna bowiem fizykalna rzeczywistość nie może wzrastać w nieskończoność bez osiągnięcia fazy zmiany stanu. Teoria czasu, jako istotowego pokładu materialnego bytu, tłumaczy zmianę materialnej części ludzkiego bytu w momencie śmierci przez uwolnienie go z więzów przestrzeni i czasu, podnosząc go przez to na poziom istnienia w aevum. W tak rozumianym momencie śmierci cała osoba ludzka przechodzi w pełną nieśmiertelność, co realizuje się przez jej zmartwychwstanie. Ten proces ewolucji człowieka wskazuje na jego ostateczne i pełne udoskonalenie w momencie śmierci przez zmartwychwstanie.Pozycja Archiwum kapitulne na Wawelu pod zarządem ks. Jana FijałkaUrban, Jacek (Wydawnictwo Naukowe Papieskiej Akademii Teologicznej w Krakowie, 1995)Pozycja The Pontifical Academy of Theology in Cracow. Annual report: the academic year 1994/95Szczurek, Jan (Wydawnictwo Naukowe Papieskiej Akademii Teologicznej w Krakowie, 1995)Pozycja Męczeńskie dzieje Kościoła katolickiego w Albanii za rządów Envera HodżySwastek, Józef (Wydawnictwo Naukowe Papieskiej Akademii Teologicznej w Krakowie, 1995)Pozycja Nova et vetera religijności ludowej w świetle początków kultu krakowskiego obrazu Matki Bożej ŚwiętojańskiejRyś, Grzegorz (Wydawnictwo Naukowe Papieskiej Akademii Teologicznej w Krakowie, 1995)In the archives of The Congregation of the Ladies of Presentation of Our Lady one can find sets of miracles, dating from the 17th and 18th centuries, which were connected with the incipient cult of the image of the Holy Virgin Mary from St. John’s church in Cracow. Together with other sources (registers of votive offerings, the church inventories, wills, etc.) they allow to attempt a description of that important part of popular religion which is a cult of holy images. They also allow to raise a question about both the permanence and the development of that piety in relation especially to medieval popular piety wliich has been described many times so far. Above all the thing which remained unchanged was perceiving holiness through miracles (a miracle begins the cult history of the image) and also eagerness in adressing the omnipotent and unpenetrable God through close holy intermediaries. However the God’s image itself and the model and motives of people’s attitudes to Him have deepened considerably.Pozycja Krakowski świat lekarski u schyłku średniowieczaPrzybyszewski, Bolesław (Wydawnictwo Naukowe Papieskiej Akademii Teologicznej w Krakowie, 1995)Pozycja Nie publikowana homilia Jana Pawła Woronicza „A najprzód anioł boży...”Panuś, Kazimierz (Wydawnictwo Naukowe Papieskiej Akademii Teologicznej w Krakowie, 1995)Pozycja Biografia w historii teologii. Studium metodologiczneOzorowski, Edward (Wydawnictwo Naukowe Papieskiej Akademii Teologicznej w Krakowie, 1995)Pozycja Religiousness and the Experience of SufferingMakselon, Józef (Wydawnictwo Naukowe Papieskiej Akademii Teologicznej w Krakowie, 1995)Cierpienie jest podstawową sytuacją graniczną człowieka. Odwołując się do klasycznych prac psychologicznych oraz myśli Jana Pawła II, zawartych w Apostolskim liście o chrześcijańskim sensie ludzkiego cierpienia „Salvifici Doloris”, i własnych badań, autor najpierw opisuje bogaty świat ludzkiego cierpienia, a następnie zwraca uwagę na zasadnicze funkcje religijności w przeżywaniu cierpienia. Stawia 3 tezy: (1) cierpienie ukierunkowuje człowieka na Boga, (2) religijna koncepcja cierpienia burzy iluzoryczną wizję życia i (3) doświadczenie cierpienia wprowadza w problematykę sensu ludzkiej egzystencji. Personalistyczna analiza egzystencji człowieka, opierająca się na koncepcji cywilizacji miłości, pozwala wyodrębnić następujące wymiary sensu cierpienia: intrapersonalny, interpersonalny i uniwersalny.Pozycja Obsadzanie prebend w kapitule poznańskiej w XVI wiekuLutyński, Konrad (Wydawnictwo Naukowe Papieskiej Akademii Teologicznej w Krakowie, 1995)Pozycja Kodeks domowy w Liście do Kolosan (Kol 3,18–4,1)Łach, Jan (Wydawnictwo Naukowe Papieskiej Akademii Teologicznej w Krakowie, 1995)Pozycja Księga kaplicy Bractwa Literackiego z roku 1779 w kolegiacie ZamoyskiejKiryk, Feliks (Wydawnictwo Naukowe Papieskiej Akademii Teologicznej w Krakowie, 1995)Pozycja Denomination, Informativprocess und Konfirmationsverfahren bei Weihbischöfen am Beispiel von Matthias Starek (1681-1708)Jürgensmeier, Friedhelm (Wydawnictwo Naukowe Papieskiej Akademii Teologicznej w Krakowie, 1995)Autor artykułu omawia przebieg załatwiania formalności, związanych z objęciem fiinkcji biskupa pomocniczego w Kościele państwowym (Reichkirche). Proces poprzedzający zatwierdzenie takiego biskupa przebiegał w trzech etapach. W pierwszym etapie, polegającym na wskazaniu kandydata, miało miejsce wręczenie mu przez arcybiskupa odpowiedniego dokumentu (decretum denominationis). Dekret był tak formułowany, że kandydat występował w nim jako proszący (suplicavit nobis devotus). Po wręczeniu dekretu arcybiskup wysyłał do papieża pisemną prośbę o zatwierdzenie kandydata na biskupa pomocniczego i o przyznanie mu biskupstwa tytularnego. Równocześnie w jego imieniu rezydujący w Rzymie prokurator zwracał się z prośbą do Kongregacji konsystorza, dołączając kopię dekretu nominacyjnego. Następnym etapem był proces informacyjny, zalecony przez sobór trydencki. Proces mógł odbywać się w Rzymie, albo wobec legata papieskiego lub nuncjusza apostolskiego w Koloni. Przeniesienie procesu do Rzymu pozwalało zmniejszyć jego koszt (które Autor ilustruje konkretnymi cyframi). W przypadku Matthiasa Starcka proces informacyjny odbywał się wobec nuncjusza kolońskiego Ercole Visconti (1680—1687). Polegał na składaniu świadectw przez przynajmniej cztery osoby (testes ex officio). W procesie Matthiasa Starcka świadectwo składało aż siedem osób. Interrogatorium zawierało 13 pytań. Chociaż świadkowie znali go od wielu lat, nie umieli jednak odpowiedzieć na pytania o miejsce urodzenia, o wyznanie rodziców, o pochodzenie z legalnego małżeństwa. Odpowiedzi na te ważne pytana nuncjusz uzyskał od dodatkowych świadków, którzy pochodzili z rodzinnych stron Matthiasa Starcka. Po zebraniu świadectw i dokumentów stwierdzających przyjęcie chrztu św., odbycie studiów, przyjęcie święceń kapłańskich oraz pełnienie różnych funkcji notariusz nuncjatury przygotował „summarium”, które po podpisaniu nuncjusz Ercole Visconti wysłał do Rzymu do Kongregacji konsystorza. Trzeci etap załatwiania formalności odbywał się już w Rzymie na konsystorzu, gdzie jeden z kardynałów, reprezentujący niemieckich biskupów, przedstawiał nominata. Do czasu następnego konsystorza kardynałowie i papież mieli wyrobić sobie zdanie na tem at kandydata. Gdy kardynałowie się zgadzali, papież mianował zainteresowanego biskupem pomocniczym lub tytularnym, używając w tym celu odpowiedniej formuły. W celu skrócenia czasu oczekiwania na kolejny konsystorz można było wystąpić z prośbą o osobiste zainteresowanie się papieża danym kandydatem, co oczywiście wiązało się ze znacznym wzrostem kosztów całego procesu. Proces Matthiasa Starcka zakończył się pomyślnie i został on mianowany biskupem tytularnym Corony i biskupem pomocniczym w Moguncji dnia 2 czerwca 1681 r.Pozycja Języki narodowe w działalności jezuitów w InflantachGrzebień, Ludwik; Zaryczny, Jacek (Wydawnictwo Naukowe Papieskiej Akademii Teologicznej w Krakowie, 1995)After Livonia had been subordinated to Poland in 1582, the Jesuits according to the will of King Stephen Batory began recatholisation of the subordinated country. They opened their houses in Riga (1582), Dorpat (1583) and Wenden (1611). The main problem in their apostolic work was the knowledge of the vernaculars. Freeholders and townspeople spoke German and Polish, peasantry — primarily Estonian and Latvian. The unacquaintance of these languages was the main reason of the lack of Catholic clergy ready to work in this territory. The Jesuits, aiming at converting the peasantry, first of all began a profound study of Latvian and Estonian. That’s why they founded the Interpreters’ Seminary (Seminarium interpretum) in Dorpat in 1583, where they prepared necessary literature in the Baltic languages both for missionaries and people. The first catechism in Latvian Catechismus Romanus, based on the catechism of Peter Canisius, was published in Vilnius in 1585. The first Catholic writer in Latvian was Erdman Tolgsdorf (1550—1620 and in Estonian — Ambrose Völker (1547—1610) and Wilhelm Buccius (1585—1643). After the Swedish had taken the Jesuits houses in the years 1621—1626, the Jesuits opened new houses in Dyneburg (1630), Schönberg (1660), Mitawa (1670) and Qhikszta (1690), in the areas populated mainly by the Latvian. These houses supervised tens of missionary bases founded near churches in villages. Till the dissolution of the Society in 1773 the Jesuits managed to bring Catholicism to a considerable part of Latvia (mainly Latgalia) basically thruogh their good command of Latvian and its dialects. Magnificent achievements of pastoral work in Jesuits’ bases testify to the success of their ministry in the vernacular. The leading role in preparing Latvian literature was played by Jerzy Eiger (1586—1672), the author of a Polish-Latin- Latvian dictionary, a catechism, biblical and liturgical texts and songs. A Latvian dictionary, especially for missionaries, was worked out by Jan Kariger (1664—1729) and a grammar of Latvian — Grzegorz Szpungiański (1692—1733) and Henryk Meden (1673—1739). Jan Lukasiewicz (1699—1779), Michał Roth (1721—1785), Taddeus Kuczyński (1769—1856), among many others, wrote religious books for people. The main publishing centre for Latvian literature were the Jesuit printers’ in Vilnius in 1773 and then in Połock. Estonian and Latvian scholarly works printed in small number of copies and prepared primarily for missionaries were lost with time. Books of common prayers and devotions for people got worn out to a great extent and nowadays they are bibliographical rarities, real white crows.Pozycja Udział kobiet w misji uświęcającej KościołaDyduch, Jan (Wydawnictwo Naukowe Papieskiej Akademii Teologicznej w Krakowie, 1995)The postconciliar renewal re-evaluated the role and significance of women in the apostolic works of the Church. Through the Sacraments of Baptism and Confirmation women participate in the universal or common priesthood. By the will of Christ they cannot receive sacred orders and consequently, they cannot share in the formal priesthood, i.e. the hierarchical one. However, this is not a sign of their discrimination or a breach of the equality of rights. Woman’s perfection does not consist in duplicate man nor her concession to the functions of man but rather in the emphasis and prominence of special female characteristic. Woman’s dignity and mission have been fully shown in her vocation to motherhood and virginity or spiritual motherhood. In the postconciliar times women have been entrusted with various liturgical services and functions in the Church that do not require ordination. In fact, women’s admission to the offices of lector and acolyte is being discussed.