Studia Koszalińsko-Kołobrzeskie, 2021, nr 28

Stały URI dla kolekcjihttps://theo-logos.pl/handle/123456789/12163

Przeglądaj

Teraz wyświetlane 1 - 20 z 30

Benedykta XVI wizja uniwersytetu
Warzeszak, Józef (Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego, 2021)
W artykule autor ukazał bogatą i wielostronną wizję uniwersytetu Benedykta XVI. W tej wizji zawarte są zagadnienia dotyczące zarówno misji badawczej, jak i formacyjnej. Podstawowym zadaniem prowadzonych badań akademickich jest poszukiwanie prawdy, także tej prawdy ostatecznej, którą jest Bóg-Mądrość. Wiara i rozum współdziałają w poszukiwaniu prawdy. Papież zachęcał badaczy nauk empirycznych do otwierania się na transcendencję, tak, aby rozum „poszerzony” mógł badać i zrozumieć także aspekty ponadempiryczne. Człowiek jest powołany także do dobra, a uniwersytet, pomagając akademikom kształtować postawy etyczne, realizuje właściwą sobie wizję humanistyczną. Doniosłe są też wskazania Benedykta XVI dotyczące uniwersytetu katolickiego. Uniwersytet noszący tę nazwę inspiruje się w swej działalności wiarą chrześcijańską oraz wiernością wobec katolickiego orędzia, które w ciągu wieków było nieustannie zaczynem kultury i światłem dla rozumu. Opierając się na motywacji nadprzyrodzonej, uniwersytet katolicki tym bardziej winien być zaangażowany w troskę o prawdę i formację chrześcijańską.
Bernard z Clairvaux, Tomasz z Akwinu i uświęcenie Najświętszej Maryi Panny
Kochaniewicz, Bogusław (Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego, 2021)
Artykuł pt. Bernard z Clairvaux, Tomasz z Akwinu i uświęcenie Najświętszej Maryi Panny jest poświęcony kontrowersji wokół Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Maryi Panny, którą ujawnił List 174 do kanoników lyońskich napisany przez Cysterskiego Opata. Sformułowane w nim argumenty zostały przyjęte przez św. Tomasza z Akwinu i wykorzystane w debacie teologicznej, wpływając w ten sposób na kształtowanie się stanowiska odnośnie do uświęcenia Maryi u początków Jej ziemskiego życia. Niniejszy przyczynek zwraca uwagę na wpływ Bernarda z Clairvaux na stanowisko Akwinaty w kwestii uświęcenia Dziewicy Maryi, która do tej pory zdawała się być niedostrzegana w literaturze przedmiotu.
The Book of Judith in the Works of Clement of Alexandria and Origen
Candido, Dionisio (Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego, 2021)
Biblijna księga Judyty, będąca wytworem kultury żydowskiej, należy do greckiego kanonu Septuaginty. Niniejsze studium koncentruje się na wczesnych interpretacjach tej książki w tradycji wschodniego chrześcijaństwa, zwłaszcza w dziełach Klemensa z Aleksandrii i Orygenesa. Obydwa dzieła pokazują, jak twórczo i mądrze chrześcijaństwo wschodnie w drugim i trzecim wieku n.e. rozumiało postać tej tak wyjątkowej biblijnej bohaterki.
Cardinal Stefan Wyszyński’s Personalist-Communitarian Concept of the State and the Socio-Political Transformations of Poland in the Post-War Decades
Ficek, Ryszard (Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego, 2021)
The article debates the issues of the personalist-communitarian concept of social life presented by Cardinal Stefan Wyszyński in the context of the political and social transformations taking place in Poland in the post-war decades. In his praxeological approach, Wyszyński perceives the breakdown of the Christian community and morality as the primary social problem caused by the destructive influence of a human being inscribed in the ideology of collectivism and individualism. Therefore, the above article analyzes the specifics of “incomplete” concepts of man, as well as criticizes the doctrines responsible for the adverse effects of the socio-political changes taking place in the post-war decades of Polish history. This paper also proposes ways in which contemporary models of social life can shape the socio-political reality based on a genuinely humanistic vision of man and citizen.
Cenzurowanie organu urzędowego kurii gorzowskiej w latach 1957-1959. Fragment polityki antykościelnej PRL
Śmierzchalski-Wachocz, Dariusz (Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego, 2021)
Komunizm to system totalitarny, który chciał nadzorować wszystkie sfery życia publicznego, a w niektórych przypadkach także prywatnego obywateli. Jedną z instytucji wypełniających to zadanie była cenzura, funkcjonująca we wszystkich krajach tzw. demokracji ludowej. Nadzorowała ona przekaz słowny i pisany, czyli przekaz prawdy, która uległa wcześniejszej infiltracji oraz manipulacji. Ostatnim legalnym obszarem wolnego słowa w Polsce pozostawał Kościół katolicki prowadzący także działalność publicystyczną m.in. w formie czasopism oraz organów urzędowych. Przy czym te ostatnie były skierowane do duchowieństwa i przekazywały informacje kurialne, pastoralne oraz wiedzę teologiczną. W przypadku ordynariatu gorzowskiego, którego obszar obejmował 1/7 kraju, były to najpierw od 1945 roku zarządzenia, a od 1957 roku „Gorzowskie Wiadomości Kościelne”. Zadaniem cenzury był nadzór nad treścią zawartą w kolejnych numerach. Usuwano fragmenty lub nawet całe artykuły, które zdaniem cenzora były sprzeczne z interesem reżimu. Zespół Delegatury Urzędu Kontroli Prasy, Publikacji i Widowisk w Zielonej Górze znajdujący się w zasobie Archiwum Państwowego jest w znacznym stopniu wybrakowany, stąd autor, prezentując przykłady ingerencji w działalność wydawniczą „Gorzowskie Wiadomości Kościelne”, skupił się tylko na latach 1957-1959.
Czy eutanazja to „dobra śmierć”? Orędzie listu Samaritanus bonus w świetle doświadczeń doktor Elisabeth Kübler-Ross
Skiba, Piotr (Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego, 2021)
Zagadnieniem, które ciągle rodzi pytania i wątpliwości, jest śmierć oraz poprzedzający ją proces umierania osoby. Każdy chce umrzeć „dobrze”, czyli szczęśliwie, spokojnie i godnie. To pragnienie człowieka wyrażał starożytny, grecki termin „eutanazja”. W dzisiejszych czasach dehumanizacji i technicyzacji medycyny dobra i godna śmierć jest rozumiana inaczej. Ponad zasadą świętości życia liczy się jego jakość i wolność decydowania o nim. Stojąc wobec tych wyzwań, Kościół przypomina w opublikowanym liście Samaritanus bonus, że na współczesne problemy moralne, związane z końcem życia ludzkiego, trzeba spojrzeć w duchu Ewangelii, w ujęciu personalizmu i tradycyjnej etyki hipokratejskiej, akcentując i chroniąc wartość każdej ludzkiej osoby. Przykładem samarytańskiej posługi wobec umierających jest doktor Elisabeth Kübler-Ross. Jej doświadczenie ukazuje, że konieczny jest dziś powrót do pierwotnego rozumienia pojęcia „eutanazji”, które można osiągnąć przez opiekę paliatywną, albowiem „zabójstwo z litości”, w którym okazanie miłosierdzia wiąże się z rozmyślnym uśmiercaniem pacjentów, nie rozwiązuje problemu „dobrego” umierania.
Dziennikarz sługą prawdy i człowieka
Fertacz, Adrian (Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego, 2021)
The world needs responsible journalists who will serve the truth and people. It is regrettable to note that the reason for numerous lies in the media is the desire for material or political gain, which is associated with the lack of spiritual formation of journalists. The old saying holds true: where money speaks the truth is silent. Therefore, a spiritually formed journalist who serves the truth and man has the duty to expose evil, honestly serving the truth, and not by side interests. Such action supports the common good and contributes to the deepening of freedom and appropriate values in society. A journalist faithful to his vocation, serving the truth and man, fulfilling the mission resulting from his journalistic vocation.
Educating a Truthful User of the Internet
Bielinowicz, Adam (Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego, 2021)
This paper analyses the question about the role of school-based religious education in the preparation for living in truth, with an emphasis on the online activity of the catechised. It presents the findings produced by an analysis of the two most recent documents: Directory for Catechesis and the Core Curriculum of Catechesis of the Catholic Church in Poland and proposes postulates on catechetical service in reference to the issue of truthfulness and falsehood during Internet use.
Eschatyczny sens misyjnej działalności Kościoła
Smentek, Izabella (Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego, 2021)
Misyjna działalność Kościoła obejmuje różne sytuacje, które wymienia Jan Paweł II. Jest to misja ad gentes, a także ewangelizacja na terenach tradycyjnie chrześcijańskich, w tym również tych zdechrystianizowanych. Eschatyczność misji przejawia się w wielu aspektach. Głoszenie Chrystusa wszystkim narodom to znak czasów ostatecznych, który wyraża aktywne oczekiwanie paruzji. Głoszenie słowa „żywe i skuteczne” to przygotowanie i antycypacja ostatecznego sądu. Dzielenie się radością wiary proklamuje królestwo Boże i zapowiada radość nieba. Ewangelizacja przekazuje nadzieję życia wiecznego i prawdę na temat sensu dziejów. Nadaje im sens w perspektywie ostatecznego spełnienia. Służy zamierzonej w Bożym planie jedności rodzaju ludzkiego.
„Eunuchowie ze względu na królestwo niebios”: biblijne podstawy celibatu – analiza literacko-egzegetyczna Mt 19,10-12
Napiwodzki, Dawid (Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego, 2021)
Treścią artykułu jest analiza literacko-egzegetyczna Mt 19,10-12. Perykopa ta porusza tematykę bezżeństwa. Jezus mówiąc o bezżennych używa słowa „eunuchowie”. Wyróżnia trzy grupy (kategorie) eunuchów, z których dwie pierwsze istnieją z przyczyn naturalnych (defekty od urodzenia, kastracja), natomiast trzecią grupę stanowią ci, którzy sami siebie uczynili eunuchami ze względu na królestwo niebios. Termin „eunuchowie” jest tu rozumiany w znaczeniu metaforycznym, przez co podkreśla się, że bezżeństwo i wybór życia w celibacie, który podejmują niektórzy wybrani, nie są dla wszystkich zrozumiałe. W mowie Jezusa występują typowe dla semickiego sposobu wyrażania się struktury i formy literackie, między innymi spiralna struktura frazy (w. 12a-c), która jest typowa dla formy maszal, co może wskazywać na ipsissima verba Jesu. Badana perykopa stanowi materiał własny Ewangelii Mateusza. Doskonale wpisuje się w strukturę i zamysł redakcyjny rozdziałów 19 i 20. Opracowanie ukazuje ewangeliczne zakorzenienie celibatu, którego źródłem jest sam Jezus.
The five biblical compendia of Johann Jacob Schmidt
Drozdek, Adam (Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego, 2021)
Johann Jacob Schmidt, a pastor in eighteenth century Pomerania, was an author of five Biblical compendia intended as a help for a detailed study of the Bible. With the focus of the Holy Land, Schmidt provided in these compendia detailed description of the geography, history, customs, and natural knowledge including astronomy and medicine of Biblical times to show the veracity of the Bible and its relevance to any reader of any time, particularly in spiritual matters.
„Kościół Ducha kontynuacją Wcielenia Chrystusa” o. prof. dr. hab. Andrzeja A. Napiórkowskiego OSPPE, ss. 232
Pielka, Paweł (Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego, 2021)
Krytyka Kościoła – źródła, typy i granice
Królikowski, Janusz (Wydawnictwo Towarzystwa Naukowego Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, 2021)
Krytyka Kościoła jest jednym z pilniejszych zadań do podjęcia w ramach refleksji teologicznej. Chodzi o to, by określić jej źródła, prawomocność, a także wskazać na ograniczenia, którym ona podlega. Źródłem krytyki Kościoła jest sama jego natura, która posiada wewnętrzny wymiar ludzki i historyczny, która czyni go nieadekwatnym w stosunku do jego ideału ukazanego w Jezusie Chrystusie. W artykule uwaga zostaje zwrócona głównie na dwa wymiary krytyki Kościoła, to znaczy krytykę wewnętrzną i krytykę zewnętrzną. W ramach krytyki wewnętrznej, która jako jedyna jest uzasadniona, można wskazać na dwa sposoby jej dokonywania. Pierwszym rodzajem krytyki, którą można uznać za prawomocną i wyjątkowo skuteczną, jest krytyka oparta na osobistej świętości, której przykładem jest św. Ignacy Loyola. Drugi rodzaj krytyki wyraża się w mocnym słowie o charakterze napominającym i oskarżającym – jej wyjątkowym przykładem jest św. Katarzyna ze Sieny. Krytyka zewnętrzna traci swoją prawomocność, ponieważ najczęściej łączy się z odchodzeniem od Kościoła, a tym samym kwestionuje to, co zamierza osiągnąć.
Ks. Edward Walewander, Człowiek i książka, Wydawnictwo Liber Duo, Lublin 2020, ss. 262
Romejko, Adam (Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego, 2021)
Ks. prof. dr hab. Edward Sienkiewicz naukowiec i duszpasterz
Ceynowa, Tadeusz (Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego, 2021)
Małżeństwo i rozwody w świadomości młodzieży polskiej przełomu XX i XXI wieku w świetle badań socjologicznych
Baniak, Józef (Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego, 2021)
W artykule przedstawiono analizę nastawienia (poglądy, postawy i działania) uczniów szkół średnich i studentów wyższych uczelni w Polsce w XX wieku i w obu dekadach XXI wieku do instytucji małżeństwa i do rozwodów małżeńskich. Podstawę tej analizy stanowią wyniki różnych badań socjologicznych zrealizowanych w obu tych okresach. W zakres nastawienia młodzieży polskiej do małżeństwa i rozwodów wchodzą następujące zagadnienia: małżeństwo jako wartość podstawowa i uroczysta; małżeństwo sakramentalne – jego nierozerwalność i trwałość; postawy młodzieży wobec ślubu kościelnego i cywilnego; postawy młodzieży wobec rozwodów małżeńskich i rozpadu rodziny. Wskaźniki empiryczne ukazują proces trwałości i zmiany w nastawieniu młodzieży polskiej do małżeństwa i rozwodów w okresie z przełomu obu wieków – zarówno do małżeństwa sakramentalnego, jak i do cywilnych związków małżeńskich. Jakie czynniki sprzyjające trwałości małżeństwa dostrzegała badana młodzież, a jakie były najczęściej powody jego rozpadu i prowadziły wprost do rozejścia się małżonków? Jak badana młodzież osobiście postrzegała i oceniała trwałość małżeństwa, a jak rozwód w wyniku jego rozpadu? Na te pytania odpowiada ten artykuł.
Normae substantiales w liście apostolskim papieża Franciszka Vos estis lux mundi w świetle wcześniejszego prawodawstwa powszechnego i polskiego prawa partykularnego
Mazurkiewicz, Dariusz (Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego, 2021)
Przestępstwa seksualne duchownych wobec osób małoletnich stanowią dzisiaj najbardziej bolesną ranę w życiu Kościoła. Niosą ze sobą zarówno wielką krzywdę wyrządzoną dzieciom i młodzieży, jak i przysłaniają głoszenie Ewangelii, powodując nieufność nie tylko wobec wszystkich duchownych, ale także wobec misji Kościoła w świecie. Z tej racji powinny być zwalczane z niezwykłą stanowczością. Do zrealizowania tego celu potrzebne jest prawodawstwo, nie tylko pozwalające na sprawne ukaranie osób dopuszczających się czynów przestępczych wobec małoletnich, ale również obejmujące ochroną jak największą liczbę osób. Zdaje sobie z tego sprawę prawodawca kościelny, zarówno powszechny, jak i partykularny, i od czasu wejścia w życie Kodeksu Prawa Kanonicznego regularnie dokonuje nowelizacji norm podnosząc wiek ochrony, zrównując z osobami małoletnimi osoby bezradne oraz rozszerzając katalog przestępstw o różne czyny zewnętrzne przeciwko VI przykazaniu Dekalogu. Ostatnim wydanym aktem prawnym dotyczącym tej materii jest konstytucja apostolska papieża Franciszka Vos estis lux mundi, która penalizuje również zaniechanie, przez przełożonych kościelnych, działań w celu niedopuszczenia lub utrudnienia postępowań prowadzonych przeciwko duchownemu lub zakonnikowi w związku z przestępstwami contra sextum.
Od Munificentissimus Deus do Katechizmu Kościoła Katolickiego – ewolucja dogmatu o Wniebowzięciu Najświętszej Maryi Panny na 70-lecie jego ogłoszenia
Witkowska, Kasandra (Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego, 2021)
Okrągłe rocznice ważnych wydarzeń skłaniają do refleksji, a w przypadku prawd wiary do spojrzenia na ich genezę. Dogmat o Wniebowzięciu NMP, obecny w Kościele od wieków, został ogłoszony uroczyście dopiero siedemdziesiąt lat temu na prośbę biskupów i wiernych świeckich, Konstytucją apostolską Munificentissimus Deus. Treść tego dogmatu była rozwijana, wzbogacana nauczaniem kolejnych papieży, aby wskazać, że Maryja Wniebowzięta jest nie tylko wzorem, przykładem do naśladowania, ale także nadzieją wierzących na ich wniebowzięcie.
Ontologia fundamentalna i jej analiza „bycia” w ujęciu Heideggera
Król, Remigiusz (Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego, 2021)
Autor niniejszego artykułu pt. Ontologia fundamentalna i jej analiza „bycia” w ujęciu Heideggera ukazuje domostwo prawdy bycia, dowartościowując tym samym język tegoż autora, który wiąże się z prawdą. Ów język jawi się tutaj jako fundament (domostwo), pełniąc w jakimś stopniu rolę służebną w stosunku do bycia. Jak zauważa R. Król – na tej płaszczyźnie dochodzi u Heideggera do napięcia pomiędzy językiem, jego realizacją w mowie, a byciem. Być może to napięcie wywołane jest przez formę wypowiedzi, z jaką ma do czynienia. Język, jakim posługuje się Heidegger, skłania czytelnika do różnorodnych interpretacji wypowiedzianych w tekście myśli. Remigiusz Król podkreśla, że Dasein w myśli filozoficznej Heideggera oznacza „bycie-tu-oto”, „tu-oto-bycie” (Dasein), a w tradycyjnym rozumieniu oznacza po prostu istnienie. Termin ten oznacza, że życie się staje. Analiza fundamentalnych struktur Dasein ukazuje natomiast, że czasowość jest horyzontem rozumienia istnienia każdego bytu jako takiego. Warte zauważenia jest – jak pisze R. Król, że Heidegger w swoich analizach posługuje się metodą fenomenologiczną w tym sensie, że próbuje wyrażać doświadczenia, które mają być w pewnym stopniu, chociażby mgliście, znane. Najważniejszym zatem sposobem dotarcia do wszelkich rodzajów bytów jest analiza Dasein, ponieważ egzystuje w istnieniu i poprzez nie się wydobywa, nawet gdy w swej formie jest nieartykułowane, niejawne, a nawet mgliste. Rozumienie języka Heideggera wiąże się zaś z mową, która jest egzystencjalnie tak samo pierwotna jak położenie i rozumienie. Zrozumiałość jest zawsze rozczłonkowana już przed przyswajającą wykładnią. Mowa jest artykulacją zrozumiałości, dlatego leży ona u podstaw wykładni i wypowiedzi.
Opis stworzenia (Rdz 1,1-2,3): pytanie o potencjalną wcześniejszą wersję i późniejsze suplementy
Lemański, Janusz (Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego, 2021)
Rdz 1,1-2,3 to perykopa traktowana zwykle jako tekst jednorodny literacko, przypisywany w całości autorom kapłańskim (P). Jako taka łączona jest też z – istniejącym początkowo niezależnie – dokumentem P (tzw. Grundschrift-P) i uznawana za jego tekst programowy. Współczesne analizy krytycznoliterackie tego tekstu pozwalają jednak dostrzec w nim wiele niekonsekwencji i w związku z tym doszukiwać się w nim trzeba co najmniej trzech etapów wzrostu literackiego.

Przeglądaj

Przeglądaj Studia Koszalińsko-Kołobrzeskie, 2021, nr 28 wg Tytuł