Polonia Sacra, 2024, T. 28, Nr 3

Stały URI dla kolekcjihttps://theo-logos.pl/handle/123456789/25527

Przeglądaj

Teraz wyświetlane 1 - 9 z 9

Kompetencje międzykulturowe nauczyciela religii w zróżnicowanej kulturowo szkole
Zellma, Anna (Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie, 2024)
Nabywanie i rozwijanie wielorakich kompetencji zawodowych jest jednym z kluczowych obowiązków i wyzwań nauczycieli religii. Wpisuje się w podstawowe obszary profesjonalnego rozwoju. Warunkowane jest zróżnicowaniem kulturowym współczesnej szkoły. Ma swoje uzasadnienie w regulacjach prawa oświatowego dotyczących edukacji szkolnej dzieci cudzoziemców, mniejszości narodowych i mniejszości etnicznych. Nabywanie i rozwijanie kompetencji międzykulturowych wymaga od nauczycieli religii zarówno aktualnej wiedzy z zakresu edukacji międzykulturowej, jak też umiejętności praktycznych i odpowiednich postaw wobec odmienności kulturowej. Szczególnie cenna wydaje się współpraca z podmiotami zaangażowanymi na rzecz kształtowania kompetencji międzykulturowych nauczycieli religii. Obok inicjatyw podejmowanych przez pracowników referatów katechetycznych i ośrodków doskonalenia nauczycieli, edukacyjnie wartościowe są również działania organizacji pozarządowych. Wymagają one większej promocji wśród nauczycieli religii. Stąd też warto stworzyć przestrzeń do dzielenia się dobrymi praktykami w zakresie edukacji międzykulturowej w nauczaniu religii.
Ekspiacyjna ofiara Chrystusa za grzechy (Hbr 9, 11–28) oraz powinność wyrównania krzywd w relacjach międzyludzkich (Łk 19, 8; Dz 16, 35–39)
Witkowski, Stanisław (Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie, 2024)
Artykuł składa się z dwóch części, z których pierwsza jest bardziej rozbudowana, druga zaś stanowi jedynie jej praktyczne dopowiedzenie. Rdzeń niniejszego opracowania opiera się na ofierze Chrystusa, która dokonała się raz na zawsze. Jej trwałym skutkiem jest darowanie win, przystęp do Boga, oczyszczenie sumień. Autor Listu do Hebrajczyków przypomina najpierw starotestamentowy system ofiarniczy, który nie osiągał swego celu ani nie dokonywał ontologicznej przemiany człowieka. Dopiero Chrystus stał się skutecznym mediatorem w tym dziele. Jako spadkodawca, Jezus Chrystus wszedł z własną krwią do nieba, dokonał ekspiacji za grzechy i obdarzył ludzi wiecznym dziedzictwem. Z kolei winy zaciągnięte wobec bliźnich „wołają” o wyrównanie szkód. To, czego człowiek nie mógł dokonać względem Boga, może teraz urzeczywistnić wobec bliźnich, którym zadał rany.
Teologiczne znaczenie wyrażenia „dar Boży” w pismach św. Elżbiety od Trójcy Świętej
Wilk, Janusz (Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie, 2024)
Obdarowanie przez Boga różnymi darami człowieka to jeden z częstszych (ulubionych) tematów, do którego św. Elżbieta od Trójcy Świętej powracała w swoich pismach. Pośród nich najważniejszy jest „dar Boży”, do którego nawiązała dziesięciokrotnie. W artykule zarysowano najpierw zagadnienie „daru Bożego” w Nowym Testamencie. Studium to wyróżniło dwie grupy znaczeniowe tego sformułowania. Pierwsza z nich zawiera teksty rozumiane osobowo, w których darem tym jest Jezus (J 4, 10) lub Duch Święty (Dz 8, 20), a druga eksponuje teksty, w których „dar Boży” interpretowany jest przedmiotowo, jako stan życia (powołanie) lub jako specjalne zdolności i umiejętności (Rz 6, 23; 11, 29; 2 Tm 1, 6). Teksty, w których Elżbieta zastosowała to wyrażenie niosą nie tylko konkretny przekaz do adresatów, ale przede wszystkich odsłaniają jej więź z Jezusem jako darem Ojca oraz wdzięczność za dzieło zbawcze Boga i za dary szczegółowe jakimi obdarza człowieka. W duchowości Elżbiety obdarowanie prowadzi do wielbienia Boga.
Ulmowie – świadkowie cywilizacji życia
Seweryniak, Henryk (Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie, 2024)
Beatyfikacja Józefa i Wiktorii Ulmów wraz siedmiorgiem ich dzieci – męczenników spotkała się w Polsce z aprobatą i wdzięcznością, ale też z reakcjami negatywnymi. Niekiedy interpretowano ten akt jako próbę gloryfikacji („beatyfikację”) narodu polskiego lub jako katharsis, czyli oczyszczenia z win przeszłości. Przypominano także, że Ulmowie pozostawali w konflikcie z tradycjonalistycznym Kościołem, a ich inspirację do udzielenia schronienia Żydom czerpali raczej z członkostwa w radykalnym ruchu młodzieży wiejskiej „Wici”. W tym artykule stawia się tezę, że w męczennikach z Markowej należy na pierwszym miejscu widzieć świadków cywilizacji życia, o ile pod tym słowem rozumiemy szacunek dla świętości życia, czynienie naszego istnienia bardziej ludzkim i podporządkowanie go ewangelicznemu prymatowi miłości. Autor, opisując najważniejsze wymiary życia rodziny Ulmów, potwierdza, że istotnie bł. Wiktoria i bł. Józef należeli do „Wici”, uczestniczyli w szkoleniach tej organizacji, a Józef odgrywał znaczącą rolę w jej lokalnych strukturach. Zarówno on, jak i Wiktoria włączali się w „wiciowy” teatr amatorski, ale źródeł ich postawy samarytańskiej należy upatrywać przede wszystkim w Ewangelii. Artykuł kończy się refleksją nad jeszcze jednym, chyba zbyt mało znanym, wymiarem cywilizacji życia – krzewieniem nadziei na sąd ostateczny.
Pokolenie iGen jako słuchacze homilii, czyli jak głosić Ewangelię współczesnej młodzieży
Kowalski, Rafał (Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie, 2024)
Autor tekstu, bazując na wynikach badań przeprowadzonych w Stanach Zjednoczonych, Polsce i Danii wśród osób zaliczanych do tak zwanego pokolenia iGen, poszukuje odpowiedzi na pytanie o możliwości głoszenia słowa Bożego tej grupie słuchaczy. Zwracając uwagę na cechy opisujące omawiane pokolenie (m.in. odejście od religijności, inkluzywność oraz kondycję psychiczną), a także sposób komunikacji czy erozję autorytetów w wirtualnym świecie, wyprowadza postulaty dla kaznodziejów, którzy chcą przekazywać Ewangelię współczesnym nastolatkom i młodym dorosłym. Dotyczą one zarówno treści homilii (prowadzenie do spotkania z Bogiem, przed głoszeniem norm moralnych), jak i formy (dialogiczna postawa, budowanie wspólnoty i retoryka empatii). Autor dostrzega również rolę działań preewangelizacyjnych w wirtualnym świecie, jednak pozostawia tę kwestię do osobnego opracowania.
„Unterscheidung der Geister“ bei Hans Urs von Balthasar und das Projekt des „synodalen Weges“ in Deutschland
Kocjan, Przemysław (Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie, 2024)
„Die Unterscheidung der Geister“ klingt für zeitgenössische Ohren anachronistisch und wird mit Exorzismen, Okkultismus oder anderen unklaren Praktiken in Verbindung gebracht. Selten denkt jemand an die Gemeinschaft von Qumran, den heiligen Paulus, Origenes oder die Wüstenväter, obwohl man dort bereits eine gründliche Bearbeitung dieses Themas finden kann. Noch seltener kommt jemand auf moderne Philosophie oder Psychologie, obwohl gerade dort eine weitere Entwicklung der angesprochenen Fragen zu finden ist. Die Unterscheidung der Geister hat eine lange, faszinierende Geschichte und deckt sich mit den Ereignissen des menschlichen Geistes. Darüber hinaus dauert der Kampf der Geister – ob wir es wollen oder nicht – weiter an, und jedes weitere menschliche Dasein wird zu ihrem Schlachtfeld. Das letzte Wort in dieser Angelegenheit ist noch nicht gesprochen. Daher ist die Rückkehr zur Theologie der „Unterscheidung der Geister“ bei Hans Urs Balthasar, die auf den geistlichen Übungen des heiligen Ignatius von Loyola basiert, die in diesem Artikel vorgestellt werden, von Interesse. Die Rolle dieses Artikels ist dankbarerweise weniger auf die Systematik und Disziplin des Unterrichts ausgerichtet, sondern betont die Praktikabilität und Nützlichkeit der präsentierten Realität, insbesondere bei der „Unterscheidung der Geister“ im Rahmen des Synodalen Weges in Deutschland.
Przeciwdziałanie marginalizacji osób starszych w pastoralnej posłudze Kościoła
Dziedzic, Jan (Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie, 2024)
Artykuł przedstawia współczesne przejawy marginalizacji seniorów oraz poszukuje sposobów przeciwdziałania tym negatywnym zjawiskom, które mają dzisiaj miejsce. W naszej refleksji uwzględnimy tylko aspekt pastoralny, dlatego w oparciu o nauczanie Kościoła przedstawimy ocenę tego zjawiska, a następnie przybliżymy konkretne propozycje przeciwdziałania wykluczeniu przez starość w działalności duszpasterskiej. Marginalizacja seniorów wynika ze współczesnej kultury, która preferuje młodość, atrakcyjność i piękno. Powoduje ją także kryzys rodziny, zwłaszcza brak rodzin wielopokoleniowych, co sprawia, że osoby starsze zamieszkują samotnie, są rzadko odwiedzane i niekiedy umieszczane przez bliskich w instytucjach opiekuńczych. Na wykluczenie społeczne wpływa też przejście na emeryturę i utrata dawnego statusu społecznego i materialnego oraz utrata zdrowia. Marginalizacji seniorów przeciwstawia się Kościół, który wzywa do szacunku wobec osób starszych. Czyni to, ukazując absolutną wartość osoby ludzkiej w każdej bez wyjątku fazie życia. W przeciwdziałaniu marginalizacji społecznej osób w podeszłym wieku pomagają różne formy duszpasterstwa. Seniorzy, którzy pozostają aktywni, mogą się włączyć w różne wspólnoty parafialne, grupy modlitewne, kluby seniora, wolontariat oraz uniwersytet trzeciego wieku. Troską duszpasterską objęci są także seniorzy w sytuacji choroby i cierpienia. Dla nich przewidziane są odwiedziny w domu i szpitalu, posługa sakramentalna oraz wsparcie duchowe.
Religia jako lekarstwo? Julii Kristevej spojrzenie na wartość religii chrześcijańskiej
Duk, Andrzej (Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie, 2024)
Wśród humanistów reprezentujących szeroko pojęty nurt postmodernistyczny można dostrzec postawę uznania względem fenomenu religii. Do grona pozytywnie nastawionych do religii autorów postracjonalnych należy Julia Kristeva, francusko- bułgarska psychoanalityczka, filozofka i literaturoznawczyni. Jej nieskrywany szacunek do treści, które niesie religia chrześcijańska, wzbudza niekiedy zachwyt także wśród wierzących. Rodzi się nawet obustronne oczekiwanie, że pod wpływem jej prac pojawić się może przestrzeń do budowy nowego świata, wolnego od wszelkich barier i niezrozumienia, a nawet nadzieja na odnowienie chrześcijaństwa. Niestety, po głębszej analizie myśli francuskiej humanistki trudno jest podzielać podobne oczekiwanie. Jej idealistyczna i redukcjonistyczna filozofia nie jest w stanie oddać w pełni chrześcijańskiego przesłania, co oznacza, iż dialog w szerszym wymiarze staje pod znakiem zapytania. W artykule omówiono podstawy jej psychoanalitycznej myśli, jak również dokonano analizy niektórych terminów interpretowanych przez nią, zaczerpniętych z religii chrześcijańskiej. Z przeprowadzonych badań wynika, iż Kristeva nie wychodzi poza ramy psychoanalizy, co powoduje, że stosowane przez nią pojęcia pozornie tylko odpowiadają terminom chrześcijańskim. Dla niej religia jest niczym więcej, jak tylko pewną formą lekarstwa w określonych sytuacjach, co bez wątpienia deprecjonuje chrześcijańskie orędzie.
Kult błogosławionej Anieli Salawy na lubelskiej Poczekajce
Derdziuk, Andrzej (Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie, 2024)
Kult błogosławionej Anieli Salawy w Lublinie sięga początku lat dziewięćdziesiątych ubiegłego stulecia i rozpoczął się po jej beatyfikacji. Cześć oddawana Błogosławionej z Sieprawia we wspólnocie klasztoru i parafii kapucynów w lubelskiej dzielnicy Poczekajka wyraża się w postaci istniejących tam obrazów i witraża błogosławionej służącej. Rozwija się też kult relikwii, które umieszczone w kaplicy Franciszkańskiego Zakonu Świeckich, peregrynują po domach parafian. Inną formą duchowej więzi z błogosławioną Anielą są organizowane pielgrzymki i dni skupienia poświęcone jej postaci. W szerzenie kultu są zaangażowane grupy duszpasterskie działające w parafii, szczególnie Franciszkański Zakon Świeckich i Grupa Modlitwy Ojca Pio.

Przeglądaj

Ostatnie zgłoszenia