Polonia Sacra, 2004, R. 8 (26), Nr 14 (58)
Stały URI dla kolekcjihttps://theo-logos.pl/handle/123456789/1962
Przeglądaj
Ostatnie zgłoszenia
Pozycja Miejsce chrześcijaństwa w procesie ewolucji antycznego niewolnictwaBielas, Lucjan (Wydawnictwo Naukowe Papieskiej Akademii Teologicznej w Krakowie, 2004)It is difficult to deal with the ancients without pondering why those who provided the bases for our civilisation, and, in many fields remain for us an unattainable example, created one of the most inhuman social systems – slavery. It is difficult not to ponder why those who created an outstanding system of instructing man in beauty and goodness perceived a great number of their brethren in humanity as things which can be bought, sold, used, destroyed, or as animals, able to speak, but deserving no better treatment than that of animals. It is difficult to deal with the life of the first Christians without asking a question about their attitude to slavery.Pozycja Niewolnictwo w islamie wczoraj i dziśKościelniak, Krzysztof (Wydawnictwo Naukowe Papieskiej Akademii Teologicznej w Krakowie, 2004)Slavery as dependency relationship, in which an individual is the property of another human being, appeared as an institution already in early Islam. Yet, a description of this phenomenon in the Muslim world presents many difficulties, as the practice of slavery assumed various forms in particular regions throughout history. On the one hand, Muslims had balanced legal regulations in the Koran at their disposal, but on the other, many a time the fate of slaves was tragic and constituted a social problem (similarly, in Christianity Biblical recommendations to respect slaves, e.g. Eph 6, 5-8, Phlm 14-21 were not always carried out in practice). Already in the first centuries of Islam, uprisings, such as e.g. a rebellion of the African slaves in southern Iraq (uprising of Zang) of 869-883, testified about a problem of slavery in the Muslim world. Even today there are examples of slavery in Islamic countries, the Sudan in the first place. As the subject of slavery in Islam has frequently been researched, it is impossible to provide a complete list of all problems connected with it in this paper. Limited space forces a selection of aspects. The paper presents: slavery in early Islam, winning over slaves during Muslim conquers, Christian slavery in the Osman era and contemporary examples of slavery in the Muslim world.Pozycja Ludzki wymiar miłosierdzia. Specyfika Mateuszowego nauczania na temat miłosierdziaWitkowski, Stanisław (Wydawnictwo Naukowe Papieskiej Akademii Teologicznej w Krakowie, 2004)L'articolo si riferisce alla misericordia rivelata nel vangelo di Matteo. Essa viene spiegata sotto i diversi aspetti, secondo l'uso dei termini che la descrivono. Tra i sinottici, è proprio Matteo che mette maggiormente in rilievo la misericordia nelle relazioni fra gli uomini. Questa umana dimensione della misericordia è una qualità specifica del vangelo secondo Matteo. La misericordia verso gli altri è più importante della legge e mette il bene dell'uomo al centro di ogni azione. Una volta ricevuta la misericordia da Dio, diventa praticamente obligatorio trasmetterla anche ai nostri debittori. La misericordia divina ha un carattere globale ed individuale, è aperta ad ogniuno, non fa selezioni tra persone. Tale misericordia, inoltre, giustifica quanti peccano, ci rende più somiglianti a Dio e si esprime nella cura verso i bisognosi portando loro un aiuto efficace.Pozycja Niewolnictwo wczoraj i dzisiajZwoliński, Andrzej (Wydawnictwo Naukowe Papieskiej Akademii Teologicznej w Krakowie, 2003)On December 18, 2002 General Assembly of the United Nations proclaimed Year 2004 an International Year Commemorating Fighting Slavery and its Abolition (resolution 57/195). In this way the Assembly wanted to emphasize its involvement in global efforts to abolish and entirely eliminate all forms of racial discrimination, xenophobia and similar examples of intolerance and enslavement of man from the life of society. Slavery means such a position of an individual in a society in which he/she becomes “someone's property”, volitionlessly subdued to decisions and activities of his/her owners. John Paul II in an extremely suggestive way and with great personal involvement incessantly undertakes the subject of slavery, pointing to its ever new forms and disquietingly wide range, as “slavery” is not merely a historical term, but continues to be the present reality for a vast number of people in contemporary world.Pozycja Wolność w poezji i krytyce T. S. EliotaGrzebień, Bożena (Wydawnictwo Naukowe Papieskiej Akademii Teologicznej w Krakowie, 2004)A poet must needs try to define the nature of freedom as both poetry and freedom are deeply interrelated in their elusiveness and transitoriness. The paper looks at T. S. Eliot's attempt at pinpointing the nature of freedom. Both his poetical work and critical writing are considered. The way T. S. Eliot covered in his poetry is long and reveals many a turn of thought, notwithstanding the poet's early doctrine of impersonality. When he sets off to explore the streets of a modern city, he sees no freedom for an individual, except perhaps a fleeting glimpse of it, hidden, however, and guarded against derision. The Waste Land's arid deserts exposed to the scorching sun may at their best create an illusion of freedom; a hallucination in a weary mind of a traveller. Even in the world of Sweeney, where freedom appears as absence of restrictions, it is rejected as worthless. These are Ariel Poems that mark the beginning of Eliot's quest for true freedom; a spiritual freedom of a Christian, who wants to stand by his newfound faith. Eliot's search consisted more in convincing himself that the ideals he had long had an inkling of were the ones he could profess rather than in finding anything completely new. And profess them he did, both in his essays and plays and in poetry. Four Quartets constitute the crowning of his reconciliation with the human condition and define freedom as acceptance of God's will towards us.Pozycja Posłannictwo świeckich w świecie w świetle II Polskiego Synodu PlenarnegoDyduch, Jan (Wydawnictwo Naukowe Papieskiej Akademii Teologicznej w Krakowie, 2004)La Chiesa è mandata al mondo per fondare il Regno di Dio attraverso l'annuncio efficace del messaggio evangelico. La Chiesa compie questa missione pure attraverso i laici, i quali sono stati chiamati da Dio a rinnovare il mondo nello spirito del Evangelo. La missione dei laici nel mondo esige la loro formazione, la quale si effettua nei ambienti educativi come: famiglia, scuola, parrocchia e diocesi. I laici compiendo questa missione collaborano con i pastori. L'insegnamento sulla missione dei laici nel mondo fu ricordato ed approfondito dal Concilio Vaticano II e poi dal II Sinodo Plenario della Polonia.Pozycja Mesjanizm w poglądach esseńczykówJelonek, Tomasz (Wydawnictwo Naukowe Papieskiej Akademii Teologicznej w Krakowie, 2004)The discovery of written documents in Qumran made it possible for us to find the first traces of awaiting an individual Messiah in the Essene writings; an idea which helped to read many Biblical texts anew. This heritage of Israel – the views of the Essenes on the matter considered were not only theirs, but thanks to their writings we can learn about them – will be a stepping-stone to the Christian understanding of Messianism and will develop further in Judaism. We therefore survey the Qumran texts, which testify to the awaiting an individual Messiah in the Essene community; the one who will come in the last times and will sit together with the gathering at an eschatological feast. The Messiah of Israel will be subjected to the Messiah of Aaron. Messianic views of the Essenes are not uniform, and we must remember that we know them only fragmentarily. However, what we can say is very important for learning about the development of the Messianic idea in the post-Biblical Jewish thought. Messianism of the Essenes is introduced into the whole system of their theological views and because of that these views will be briefly characterised in order to proceed to the Messianic thought. At the close of history the good will conquer the evil, and it is with this victory that the functions of the Messiah are connected; the Messiah, however, is presented in various ways. F. Manns divides the evolution of Messianic notions of the Essenes into four stages and in such a chronological pattern the picture of the Essene Messianism is surveyed.Pozycja Apostołka Bożego Miłosierdzia – św. Siostra Faustyna Kowalska (1905-1938)Machniak, Jan (Wydawnictwo Naukowe Papieskiej Akademii Teologicznej w Krakowie, 2004)Il titolo di „apostolo” (gr. Apostolos, apostello - mettere, messo) riservato ai Dodici, scelti dal Signore (Mt 10,12) e poi attribuito a San Paolo (Rz 11,13) ed ai suoi discepoli Timoteo (1 Tes 2, 7) e Barnaba (1 Kor 9, 6) viene usato anche ai alcuni Santi, che hanno svolto importante ruolo nel annuciare il Vangelo. La tradizione cristiana attribuisce titolo „apostola apostolorum” a Santa Maria Maddalena, che ha portato la Buona Novella della Risurrezione agli Apostoli (Gv 20,18) e poi ad alcune mistiche: Hildegarda da Bingen, Gertruda da Helfta, Santa Catarina da Siena, Santa Margherita Maria Alacoque. In questo grande filo delle Mistiche cristiane si iscrive Santa Suor Faustina, che insieme con le grazie mistiche ha ricevuto da Gesù la missione di ricordare al mondo contemporaneo, che Dio è misericordia. Suor Faustina ha descritto sua esperienza mistica nel Diaro dando prima di tutto la testimonianza alla presenza mistica di Dio nella sua anima. Gesù nel dialogo interiore l'ha chiamata „Apotola della sua misericordia” (Diario 1142) ed ha indicato la missione di annuciare al mondo intero che Dio è miericordioso, la quale consisteva nel scrivere tutto, che lui diceva nel suo cuore, come pure nel parlare della misericrodia e nel pregare per la miericordia. Suor Faustina ha trasmesso tutto il messaggio di Gesù Misericordioso nel suo Diario. Esso consiste nel lodare Dio della misericordia ed affidare tutto a Lui nell'atto della fede e dell'amore, come pure confessare al mondo, che Lui è misericordia. Alla fine Gesù voleva da Suor Faustina gli atti della misericordia. Il messaggio della misericordia comprende anche la devozione alla Misericordia Divina: la Coroncina alla Misericrodia, il culto dell'immagine di Gesù Misericordioso e la Novena alla Divina Misericordia.Pozycja Mistrz pedagogii dialogu – prof. Marian ŚnieżyńskiMastalski, Janusz (Wydawnictwo Naukowe Papieskiej Akademii Teologicznej w Krakowie, 2004)Il Prof. Marian Śnieżyński (nato nel 1939) e' oggi uno dei piu' noti didattici del dialogo in Polonia. Lavora all'Accademia Pedagogica di Cracovia. Fino al 2004 e' stato il Direttore della Cattedra di Pedagogia nel Dipartimento di Teologia all'Accademia Pontificia Teologica di Cracovia. Nelle sue numerose pubblicazioni, fra cui: Efficacia dell'insegnamento (1992), Insegnamento educativo (1995), Didattica del dialogo (1998), Dialogo educativo (2002), prevale la tesi sull'ottimalizzazione del processo dell'insegnamento e dell'educazione. La sua teoria si conclude nel postulato di passaggio dal monologo al dialogo educativo. Alla base dell'insegnamento e dell'educazione nello spirito dialogico ci sono: la concezione personalistica dell'educazione, la teoria dell'insegnamento poliedrico (attivizzazione), l'insegnamento educativo e tre campi del dialogo scolastico. Il dialogo educativo nell'idea del Prof. Śnieżyński non e' solo una nuova teoria, ma e' soprattutto una concezione dell'educazione verificata in modo empirico. Essa puo' essere applicata nella catechesi, perche' sarebbe impossibile l'educazione religiosa senza il dialogo - l'elemento fondamentale del Messaggio della Salvezza. Il Prof. Śnieżyński e' indubbiamente un personaggio autorevole nell'ambito della pedagogia del dialogo, ma e' anche l'esempio incontestabile dell'atteggiamento dialogico verso ogni persona che incontra, con cui lavora e vive.Pozycja Zadatek Ducha Świętego: Pawłowe rozumienie Ducha i możliwości stojących przed chrześcijaninemMisztal, Wojciech (Wydawnictwo Naukowe Papieskiej Akademii Teologicznej w Krakowie, 2004)En 2 Cor 1, 22 la métaphore de „arrhes” rappelle la présence et l'oeuvre du Saint-Esprit dans le chrétien: en faveur de ce chrétien et de cette manière aussi pour le salut des autres. Cette métaphore fait mieux connaître ce mystère. Elle témoigne jusqu'à quel point Dieu s'est engagé: Il a donné et donne sans cesse son Esprit.D 'après 2 Cor 1, 22 l'économie de la Nouvelle Alliance possède des lois et des garanties plus efficaces que l'économie et la logique humaines. L'Esprit est présent et agit dans le coeur même de l'homme; en communion avec le Père et le Christ, Il est le coeur vivifiant et aimant de l'histoire. Ensemble avec le Père et le Christ, l'Esprit garantit dès le commencement la suite réussie de l'histoire. Les chrétiens ont reçu du Père, par le Christ, le Saint-Esprit. Ils peuvent par conséquent être pleins de confiance en ce qui concerne l'avenir, aussi au sens de pouvoir affronter victorieusement les difficultés du temps présent: difficultés personnelles, communautaires, toutes les difficultés (ce qui vaut et pour les supérieurs de communautés et pour tous leurs membres). Ils sont forts de la présence de l'Esprit qui garantit et fait présent déjà maintenant le futur escha to logique de plénitude de la vie. L'emploi du terme „arrhes” pour parler de la Personne divine, par l'étymologie de ce terme (il provient du langage de tous les jours) ainsi que son caractère concret, compréhensible pour tous, constitue l'essai important et réussi de faire des ponts entre la richesse de la théologie (alors aussi de la spiritualité) chrétienne et les gens „communs” Tout la vie du chrétien peut et doit être toujours mieux comprise comme le chemin du salut. L'histoire de la réception de La Seconde Lettre aux Corinthiens montre qu'il s'agit de l'essai réussi et méritant d'être appliqué toujours.Pozycja Radziecki szpital psychiatryczny jako forma zniewoleniaBrążkiewicz, Bartłomiej (Wydawnictwo Naukowe Papieskiej Akademii Teologicznej w Krakowie, 2004)A special function of the Soviet mental hospital – one of the tools of annihilating all forms of independent political and social thought – resulted from the general assumptions of the enslaving communist system. According to these assumptions, the totalitarian state was to rule all aspects of life and control all spheres of human activity. Modus operandi, assumed by the Bolsheviks, and then perfected by the Soviet authorities, resulting in a necessity for using all feasible mechanisms of enslavement and terror, tailored psychiatry and mental hospital to its needs. Moreover, a suitable legislative and theoretical background was created for these aims to enable their operation in the spirit of the law and with “scientific” justification. It can therefore be said that this was the most refined form of totalitarian enslavement, for – in the first place – mental hospital had a role parallel to prison or lager, i.e., it functioned as a form of external enslavement, and in the second – used by authorities usurping the rights to have total control over a human being – it acted as a means of enslaving the mind and the spirit.Pozycja Pojednanie w procesach małżeńskich według obowiązującego prawa kościelnego i cywilnegoBolesta, Arletta (Wydawnictwo Naukowe Papieskiej Akademii Teologicznej w Krakowie, 2004)In diesem Artikel geht es um die versöhnliche Einrichtung. Diese Einrichtung gibt es sowohl im Zivilrecht (das Schiedsgericht, die Übereinkunft, versöhnliche Einrichtung während der Scheidung und der Trennung) als auch im Kirchenrecht (auch: das Schiedsgericht, die Übereinkunft und versöhnliche Einrichtung während der Trennung und der Entscheidung ungültiger Ehe). Besonders haben wir uns mit der versöhnlichen Einrichtung während der Eheprozesse im Zivilrecht und Kirchenrecht beschäftigt. Außerdem wird kurz die Begründung und den Zweck der Einrichtung gezeigt. Wir haben auch betont, daß das Ehepaar vor allem Verantwortung trägt, weil das sehr oft nur seine Entscheidung ist, das heißt: das hängt sehr oft nur von ihm ab.Pozycja Liberalizm ekonomiczno-gospodarczy a nauczanie Kościoła ostatnich wiekówDrzyżdżyk, Szymon (Wydawnictwo Naukowe Papieskiej Akademii Teologicznej w Krakowie, 2004)The key issue for the possibility of surveying the relations between the Church and liberalism, their mutual references, areas of agreement and argument is the position of the Church in relation to society and state in general. The arrangement of relations between these realities in such a way that each would be able to realise as fully as possible their aims is an important, yet an extremely difficult, problem. If, on the part of the state the directions of searching and solutions were established on the European ground by the French Revolution and the documents connected with it, then on the part of the Church special attention to the so called “social issue” was drawn by pope Leo XIII, who in 1891 published an encyclical Rerum Novarum. Since that time his every successor introduced new issues into the regulation of mutual relations between a modem state and the Church. Another dimension opens with the Second Vatican Council, which considerably modified the views of the Church on an issue of opening to the reality of the world. Nearly two centuries after the French Revolution aggiornamento was to summarise what began to happen. A direct continuator of the Council, and one who continues to live in its spirit, is the present pope John Paul II, the author of three (since 1991) social encyclicals: Laborem exercens, Sollicitudo rei socialis and the last, whose publication coincided with a hundredth anniversary of Leo's Rerum novarum – Centesimus annus. The silver jubilee of his pontificate is a good occasion to undertake the subject matter formulated in the title of this paper.Pozycja Kościół wobec migrantówOstrowski, Maciej (Wydawnictwo Naukowe Papieskiej Akademii Teologicznej w Krakowie, 2004)The 5th World Congress for the Pastoral Care of Migrants and Refugees entitled “Starting Afresh from Christ. Towards a New Pastoral Care for Migrants and Refugees” took place in Rome in November 2003. The organizers of the Congress – Pontifical Council for the Pastoral Care of Migrants and Itinerant - made a reference to an apostolic letter written for the closing of the Great Jubilee of the Year 2000, in which the Church is assigned plans and pastoral priorities for the beginning of a new millennium of Christianity. Among many problems troubling the world today, the phenomenon of migration is on the increase. It brings about a range of subsequent perturbations on a regional and an international scale. A complex issue of the rights of migrants arises. The Church cannot be indifferent to these phenomena. They become a more and more urgent issue for the pastoral care, including these countries which have not yet been faced with them. A new reflection, as was stressed in the title of the congress, is needed on the part of all subjects of the Church. Likewise, assuming a creative attitude, which might result in concrete pastoral solutions, is desirable. With a reference to the congress in Rome the author of the paper wants to share several pastoral reflections on the phenomenon of world migration. A reference is made to the Polish pastoral care in order to point to a problem, which – though still small scale at present – is already at the door and is bound to increase. If it is not possible to provide detailed solutions, formulating just a few pastoral postulates is worth an effort.Pozycja „Słuchaj, Izraelu...” (Pwt 6, 4) – czyli słuchać, by kochaćPindel, Roman (Wydawnictwo Naukowe Papieskiej Akademii Teologicznej w Krakowie, 2004)The purpose of this paper is to give the reasons for an attitude of listening to God on the basis of the most important command “Love the Lord your God...” (Deut 6, 4). Biblical terminology connected with communication and listening is presented first. The paper then deals with the function of listening in religiousness of the faithful. An analysis of the meaning of God's calling for listening together with possible interpretations constitute the main part. The paper ends with an explanation of the meaning of the commandment of love in the context of the Bible as a whole.Pozycja Starożytny Egipt w podręcznikach do historii dla szkół ponadgimnazjalnych z punktu widzenia katechezy biblijnej (cz. 1)Stypułkowska, Beata (Wydawnictwo Naukowe Papieskiej Akademii Teologicznej w Krakowie, 2004)The present paper deals with a problem of interdisciplinar correlation in secondary schools. It focuses on the common elements in religion and history lessons concerning ancient Egypt. The history books permitted for school use have been discussed with regard to their usefulness in biblical catechesis. Biblical history is sometimes difficult to place in the course of general history. This particularly applies to the times of patriarchs. Determining times of their lives we speak of probability rather than of certainty. Nevertheless for correct understanding of the biblical texts one should try to read them in the proper historical and cultural context. It is one of basic principles of biblical hermeneutics with regard to the proper understanding of word sense of the Bible text. According to the basic principle of general education the history program assigns respectively much time for the ancient ages. School books contain large material concerning Ancient East civilizations, including also biblical countries: Palestine, Mesopotamia, Babylonia, Persia, Assyria, Egypt, as well as ancient Greece and Rome. They contain illustrations and historical maps, and very often also chronological tables. From the biblical catechesis point of view there are following interesting periods in the Egyptian history: 19th – 18th centuries B.C. – times of Abraham and his journey to Egypt, 18th century B.C. – the Hyksoses' reign and the probable time of Hebrews' settling in Egypt, 13th century B.C. – the Hebrews' exodus led by Moses. Though in biblical catechesis ancient Egypt is most frequently associated with the times of Moses and the events described in the Book of Exodus, the relations between Hebrews and Egyptians do not expired afterwards. From the times of David till the downfall of Jerusalem in 587 BC Egyptians kept sending war expeditions to Syria and Palestina. Both regions kept in touch also in the following centuries either by the influence of Hellenic culture, or due to war waged by Ptolemies and Seleucid, or eventually on account of the connections with the Roman Empire. Therefore the following periods from Egyptian history are connected with the biblical history: the Middle Kingdom (2160-1785 B.C.), the Second Intermediate Period (1785-1580), the New Kingdom (1580-1085), the Late Period (1085-333), the times of Ptolemies reign (333-30), and the times of Roman Emperors (30 BC-313 AD). School history books which contain maps of ancient Egypt and chronological tables presenting the Egyptian history in the context of the general history, which use the generally agreed names of historical epochs and do not keep within limits of Old Egypt State only, are very helpful in biblical catechesis even if they do not touch themes relating directly to the Bible. The well-conducted history lesson which prepares a pupil to exploring source texts, introduces him simultaneously in reading the Bible, with its particular books arising in specified historical conditions and reflecting the climate of those times. Similarly, the well-conducted religion lesson strengthens and develops pupil's skills gained during history lessons by completing the knowledge of history of the biblical countries and developing the ability of interpreting ancient texts. Correlation between history and religion enriches both subjects. This is valid also for the lessons concerning the ancient Egypt.Pozycja Identität gegen NetzwerkgesellschaftWaleszczuk, Zbigniew (Wydawnictwo Naukowe Papieskiej Akademii Teologicznej w Krakowie, 2004)Gwałtowny skok w rozwoju technologii informatycznych, zwłaszcza w ostatnich dziesięciu latach przyniósł ogromne zmiany gospodarcze, polityczne i kulturowe, nie tylko w poszczególnych krajach, lecz w wymiarze globalnym. Nowe komunikacyjne możliwości niosą ze sobą, obok eksplozji informatycznej, pozytywnych ułatwień w kontaktach i wzajemnym poznawaniu różnych kultur, nowe rodzaje wyzwań związanych z formowaniem tożsamości jednostki i całych grup społecznych. W strumieniu niezliczonych informacji, obrazów i propozycji na życie kwestia własnej tożsamości jednostki jak i całych społeczeństw urasta do rangi pierwszoplanowej. Te same zjawiska szybko zmieniającego się świata różnie są przy tym interpretowane. Dla jednych procesy globalizacyjne wywołane informatyczną rewolucją wywołują przede wszystkim obawy, poczucie zagrożenia i opór przed utratą własnej niezależności, globalizacją czy amerykanizacją kultury. Inni, wręcz przeciwnie, z radością ogłaszają nadejście nowej ery wyzwolenia z dotychczasowych tradycjonalnych, lokalnych, narodowych, religijnych, etnicznych czy językowych ograniczeń. Czy możliwy jest świat bez granic? Jakie granice rzeczywiście stracą na znaczeniu? Czy pojawią się nowe? Nie bez przyczyny istotnym wydaje się pytanie o byt, kształt i charakter owych granic, to one właśnie decydują o formowaniu się w człowieku obrazu samego siebie i otaczającego go świata. Człowiek tworzy przecież własną tożsamość na podstawie doświadczenia rzeczywistości, rozróżnienia między „ja” i „nie ja” w wymiarze indywidualnym, czy opozycji „my – oni” w wymiarze grupowym. Nie ulega przy tym wątpliwości, że możliwość anonimowego poruszania się w przestrzeni komputerowego świata stwarza zupełnie nowe szanse i zagrożenia dla rozwoju jednostki i całych społeczeństw. Możemy zatem zapytać o konsekwencje zachodzących zmian, o ich wpływ na samoocenę, poczcie identyfikacji i tożsamość człowieka wieku komputera. Amerykański socjolog M. Castells podjął się tego zadania w swym trzytomowym, ponad 1000-stronicowym dziele pt.: Wiek informacji. Centralnym problemem jest teza Castellsa o nieuchronności powstania tzw. tożsamości wirtualnej. Tradycyjna tożsamość, związana z określonym miejscem i czasem, czyli z osobowym, narodowym, społecznym, kulturowym poczuciem przynależności, jest, zdaniem autora, w zaniku. Nie jest to jednak dla niego powód do smutku, lecz wręcz odwrotnie, komputer i nowe, ogromne możliwości komunikacji stworzą, jego zdaniem, zupełnie nową, wirtualną rzeczywistość, która zrelatywizuje dotychczasowe priorytety. Castells stara się udowodnić, że globalizacja i rewolucja informatyczna wyzwalają współczesnego człowieka z ograniczeń konkretnej religii, narodu, poczucia przynależności do określonej kultury, języka, wprowadzając go w sferę nowej, wirtualnej tożsamości, tj. czynią go niezależnym od konkretnego miejsca i czasu. Niniejsza praca jest próbą krytycznej refleksji nad bardzo popularną i szeroko rozpowszechnianą dziś w środowiskach uniwersyteckich Europy Zachodniej tezą. W zasadzie w każdych czasach człowiek tworzył niejako obraz samego siebie w kontakcie z otaczającą go rzeczywistością, w napięciu między „ja” i „nie-ja” otaczającego go środowiska. Proces tworzenia własnej tożsamości, identyfikacji i przyjmowania za swoje określonych wzorów postępowań, wartości związany był z określonym miejscem i czasem. W niniejszym artykule przedstawiono zatem najważniejsze obszary formowania się tożsamości indywidualnej i społecznej: terytorialny, etniczny, narodowy, religijny. Zasługą Castellsa jest zwrócenie uwagi na problem opozycji fundamentalizmu religijnego wobec informatycznej rewolucji i globalizacji. Wydarzenia z 11 września 2001 r. pogłębiły zainteresowanie tym tematem. Zdaniem S. P. Huningtona na naszych oczach dokonuje się wojna kultur. Autor zadaje pytanie o możliwość wprowadzenia demokracji w Islamie. W niniejszej pracy dokonujemy analizy wybranych stwierdzeń autora. Potwierdzeniem jego pesymistycznej opinii zdają się być wypowiedzi Fatimy v. Mernissis, okrzykniętej przedstawicielką liberalnego skrzydła wyznawców Islamu, dla której Zachód i globalizacja są źródłem wszelkiego zła na świecie. „Zmilitaryzowany i zbytnio zindywidualizowany świat zachodu – pisze Mernissis – zalewa swymi produktami kulturę Islamu, należy zatem budować własne środki obrony w celu wyzwolenia z zależności od Zachodu” Istnieje także fundamentalizm chrześcijański, który również, zdaniem Castellsa, staje w opozycji do informatycznych zmian kulturowych, próbując zamknąć się w wewnętrznym getcie. Wydaje się, że zarówno przesadny optymizm Castellsa, duże uproszczenia w jego analizie sytuacji świata, jak i pesymizm Huningtona w ocenie nieuchronności wojny kultur rażą jednostronnością. Nie ulega wątpliwości, że wzrost możliwości informatycznych zderzenie kultur przyśpieszył i kryzys tej konfrontacji przeżywamy obecnie. Jaka będzie tożsamość Polaka za 10-20 lat? Czy komputer i informatyczna rewolucja zmienią nasze życie tak dalece, jak chce tego Castells? Czy dawne wartości i normy, np. naród, państwo, religia, małżeństwo, oprą się „wirtualnej tożsamości” (space of flows)? Podsumowując, należy stwierdzić, iż nieuchronność informatycznej wizji Castellsa zdradza życzeniowy charakter jego argumentacji. Nie umniejsza to jednak wagi problemu. Przemyślenie problemu tożsamości, chociażby w obliczu wejścia do Unii Europejskiej i coraz intensywniejszych powiązań globalnych, służy niewątpliwie określeniu priorytetów w czasach powszechnego zamętu.Pozycja Upodobnienie chrześcijan do Chrystusa w Nowym TestamencieWronka, Stanisław (Wydawnictwo Naukowe Papieskiej Akademii Teologicznej w Krakowie, 2004)L'articolo tratta dell'assimilazione dei cristiani al Cristo secondo i scritti del Nuovo Testamento. Il cristomorfismo ha il suo inizio nel battesimo, in cui si effettua la trasformazione dell'uomo a immagine di Cristo per la grazia. Da questo momento continua il processo interiore, che troverà la sua fine nel tempo della gloriosa venuta di Cristo. Allora i salvati riceveranno l'esistenza nella sua divina gloria e saranno così simili a Lui. L'artefice di questo processo è Dio tramite lo Spirito Santo nel Cristo. Lo svolgimento di questa trasformazione dipende però da ciò, se i fedeli sono aperti allo Spirito e se foggiano la loro vita sul modello di Gesù. Il cristomorfismo è dunque un dono e allo stesso tempo un dovere, la realtà „già" presente, ma „non ancora” pienamente compiuta, il risultato della „nuova creazione” che supera la „creazione vecchia”. Infatti, attraverso l'assimilazione al Cristo l'uomo riaquisterà l'«immagine di Dio», alla quale è stato creato e la quale ha deformato per il peccato. Conoscerà Dio e si unirà perfettamente a Lui attraverso la diretta visione, parteciperà alla sua gloria e immortalità. Sarà più perfetta immagine di Dio di Adamo nel momento della creazione. Sarà pienamente il figlio di Dio.Pozycja Jerzy Ciecieląg, Poncjusz Piłat prefekt Judei (Biblioteka Zwojów. Tło Nowego Testamentu, 1.11) Wydawnictwo The Enigma Press, Kraków-Mogilany 2003, 151 stronJelonek, Tomasz (Wydawnictwo Naukowe Papieskiej Akademii Teologicznej w Krakowie, 2004)Pozycja Dokumenty Soborów Powszechnych. Tekst łaciński, arabski, ormiański, polski, tom III: (1414-1445). Konstancja. Bazylea-Ferrara-Florencja-Rzym, układ i opracowanie: ks. Arkadiusz Baron, ks. Henryk Pietras (Seria: Źródła Myśli Teologicznej, nr 30), Wydawnictwo WAM, Kraków 2003, 680 stronKijas, Zdzisław (Wydawnictwo Naukowe Papieskiej Akademii Teologicznej w Krakowie, 2004)