Studia Gdańskie, 2011, T. 29

Stały URI dla kolekcjihttps://theo-logos.pl/handle/123456789/27534

Przeglądaj

Ostatnie zgłoszenia

Teraz wyświetlane 1 - 20 z 30
  • Miniatura
    Pozycja
    François Euvé, Darwin i chrześcijaństwo, Wydawnictwo WAM, Kraków 2010, ss. 193.
    Twardowski, Mirosław (Gdańskie Seminarium Duchowne, 2011)
  • Miniatura
    Pozycja
    Seria „Kukuryku” w powojennej edycji Wydawnictwa Bajek i Baśni
    Ciszewska, Wanda A.; Kowalska, Małgorzata (Gdańskie Seminarium Duchowne, 2011)
    Wydawnictwo Bajek i Baśni to oficyna z Krakowa, która swoją aktywność na rynku książki zainicjowała w latach 30. XX w. W okresie powojennym firma kontynuowała działalność publikując w latach 1945‒1947 65 pozycji. Na powojenną produkcję wydawnictwa składał się cykl „Skarb Bajek i Baśni” oraz seria „Kukuryku”, które stanowiły przeróbki światowych bajek i baśni przeznaczone dla młodszych dzieci. Według dotychczasowych ustaleń seria „Kukuryku” obejmowała 32 zeszyty, jednak dzięki poszukiwaniom autorek w katalogu Biblioteki Narodowej dokonania Wydawnictwa Bajek w zakresie tego cyklu poszerzono o dalsze pozycje. Są to rożne warianty poszczególnych tytułów. W rezultacie ustalono 41 publikacji wydanych w okresie powojennym, a łączonych z serią „Kukuryku”.
  • Miniatura
    Pozycja
    „Na skrzydłach pokoju, w porannym wietrzyku…”. Tersteegen, Klopstock, młody Hölderlin: poetyckie wizje ciszy
    Haas, Agnieszka K. (Gdańskie Seminarium Duchowne, 2011)
    Teologicznie ważny temat ciszy był podejmowany również w poezji XVIII w. Trzej niemieccy poeci znajdujący się pod wpływem pietyzmu – Gerhard Tersteegen (1697‒1769), Friedrich Gottlieb Klopstock (1724‒1803) oraz Friedrich Holderlin (1770‒1843) realizują go na trzy rożne sposoby. Gerhard Tersteegen, w ujęciu ciszy najbliższy teologii chrześcijańskiej, korzysta z tradycji mistycznej, w której cisza związana jest z kontemplacją oraz stanowi warunek zjednoczenia duszy z Bogiem. Także dla F. G. Klopstocka pojęcia ciszy i pokoju wypływają z doświadczenia religijnego, chociaż poeta używa ich również w utworach o tematyce świeckiej. Młody F. Holderlin ukazuje ciszę jako alegoryczną postać bóstwa. Łącząc myśl platońską z tradycją chrześcijańską dąży do stworzenia uniwersalnej, duchowej, ale nie religijnej wizji ciszy.
  • Miniatura
    Pozycja
    „Taka otóż chwilka”. Stan duchowy człowieka a jego percepcja rzeczywistości w powieści Bracia Karamazow F. Dostojewskiego
    Zabukovec, Urška (Gdańskie Seminarium Duchowne, 2011)
    W powieści „Bracia Karamazow” można w zależności od stanu duchowego człowieka odróżnić dwie przeciwstawne percepcje rzeczywistości: „percepcję zewnętrzną” oraz „percepcję w ukryciu”. Iwan Karamazow będąc w grzesznym stanie duchowym (pragnie śmierci ojca) za pomocą rzekomo pięknej idei o moralnej sprawiedliwości i zadośćuczynieniu wciąga brata Aloszę w „demoniczną eucharystię” i doprowadza go do buntu przeciwko Bogu. Alosza zapomina o niepojętości Bożej istoty, co powoduje zmianę jego percepcji rzeczywistości. Bohater wciąga Boga w sieć relacji czysto ludzkich, opartych na regule wzajemności i żąda od Niego „dowodów materialnych”. W świecie Dostojewskiego możliwa jest metanoia. Dokonuje się ona niespodziewanie i uwarunkowana jest gotowością otwarcia się człowieka na podarowaną mu łaskę.
  • Miniatura
    Pozycja
    Urbi et orbi Michała Budzyńskiego, czyli opowieść o kuszeniu i nawróceniu emigranta (włóczęga biograficzno-literacka)
    Dambek, Zofia (Gdańskie Seminarium Duchowne, 2011)
    Artykuł dotyczy zapomnianego pisarza XIX w. Michała Budzyńskiego oraz jego twórczości: powieści „Urbi et orbi” (1859) oraz „Wspomnień z mojego życia” (powst. 1860, wyd. 1880). Autorka skupiła się na związkach fikcji („Urbi et orbi”) z dokumentem („Wspomnienia z mojego życia”) i sposobem, w jaki materia powieści funkcjonuje w pamiętnikach. I zadaje pytania o sens niezamierzonego przez autora zderzania fikcji i dokumentu. W konkluzji zauważa, że Budzyński potraktował „Urbi et orbi” jako swoistą przypowieść o przełomie duchowym i nawróceniu, natomiast pamiętniki są nie tylko zapisem biografii pisarza, lecz także apologią księcia Czartoryskiego.
  • Miniatura
    Pozycja
    Nazwy ulic związane z życiem religijnym w miastach archidiecezji gdańskiej
    Przybylska, Lucyna (Gdańskie Seminarium Duchowne, 2011)
    Celem artykułu jest ukazanie rodzajów i zróżnicowania przestrzennego nazw ulic związanych z religią w miastach archidiecezji gdańskiej. Źródłem informacji o liczbie i oficjalnych nazwach ulic w miastach była baza danych TERYT Głównego Urzędu Statystycznego. Nazwy religijne ulic miast archidiecezji gdańskiej wskazują głównie na rzymskokatolicką tradycję (99%). Tylko ul. Menonitów w Gdańsku pochodzi z innego wyznania chrześcijańskiego, a pozostałe 48 nazw wywodzi się spoza chrześcijańskiego kręgu religii starożytnych Greków i Rzymian czy religii ludów słowiańskich i bałtyjskich. Liczba i rodzaj nazw ulic związanych z religią zależy od wielkości jednostki osadniczej oraz jej przeszłości.
  • Miniatura
    Pozycja
    Korporacje transnarodowe i globalizacja: rozważania o genezie i ewolucji przedsiębiorstw wielonarodowych do 1929 r.
    Rewizorski, Marek (Gdańskie Seminarium Duchowne, 2011)
    Początków działalności przedsiębiorstw wielonarodowych można doszukiwać się w ekspansji gospodarczej grupy państw wysoko rozwiniętych, na które składają się wiodące ekonomicznie kraje Ameryki Północnej, Europy Zachodniej i Azji Wschodniej. Sytuacja po II wojnie światowej wyznaczana w sferze gospodarczej przez liberalizację i wzrost gospodarczy pozwoliła im na korzystanie z dobrodziejstw „wielostronności”. Wiele z nich dynamicznie się rozwijało, podczas gdy inne były matecznikami, które dały początek największym istniejącym obecnie przedsiębiorstwom w swoich branżach. Celem niniejszego artykułu jest prześledzenie genezy i rozwoju wyżej wymienionych podmiotów do wybuchu wielkiego kryzysu z 1929 r.
  • Miniatura
    Pozycja
    Sygnaty kultury holenderskiej
    Leska-Ślężak, Joanna (Gdańskie Seminarium Duchowne, 2011)
    Kultura jest czynnikiem sprawczym wszystkich przemian cywilizacyjnych ludzkości. Elementem kultury duchowej jest sztuka, która jest pojęciem nieostrym i dlatego z trudem poddaje się definiowaniu. Kultura holenderska wywarła wpływ na rozwój kultury europejskiej m.in. poprzez architekturę malarstwa i rzeźbę, a także wkład w rozwój nauki, do której przyczynili się m.in. Erazm z Rotterdamu, Hugo Grocjusz, Boruch Spinoza, Wilhelm i Jakub van Granesande, Pieter van Musseheubroek, Herman Boerhave, Albert Schultens. Wpływ kultury holenderskiej widoczny jest także w Polsce w budownictwie renesansowym Wrocławia i Gdańska.
  • Miniatura
    Pozycja
    Problematyka relacji polsko-litewskich w świetle teorii mimetycznej René Girarda
    Zambrzycki, Marek (Gdańskie Seminarium Duchowne, 2011)
    Polska i Litwa to dwa państwa o wspólnej wielowiekowej historii. Znacznym problemem u północnych sąsiadów Polski jest szowinizm, który miał okazję odrodzić się po upadku ZSRR. Przez lata skrywany, największego wroga znalazł w polskości i stanowi obecnie główny czynnik jednoczący. Litwini posiadają wynikły z zaszłości historycznych kompleks polskości, który wynika z utożsamiania polskości z prestiżem. Przedmiot analizy, czyli relacje polsko-litewskie, został w niniejszym artykule naświetlony z wykorzystaniem metody badawczej, której autorem jest francuski antropolog René Girard (1923-). Ową metodą jest teoria mimetyczna.
  • Miniatura
    Pozycja
    Wektory przemian życia polonijnego w USA
    Chodubski, Andrzej Jan (Gdańskie Seminarium Duchowne, 2011)
    Okres masowej emigracji polskiej do USA przypada na II poł. XIX i pocz. XX w. Dominowała społeczność ubogich chłopów, która miała trudności z wejściem w środowiska amerykańskie. Było to okazją do tworzenia swoistej mitologii, której celem była poprawa polskiego wizerunku. Chętnie odwoływano się do Polaków, którzy odcisnęli piętno na historii amerykańskiej, np. Tadeusza Kościuszki, czy Kazimierza Pułaskiego. Na utrzymywanie tożsamości polskiej miały wpływ działające w USA organizacje polonijne oraz polskie duszpasterstwo rzymskokatolickie. Czasem przyspieszonych przemian w środowisku Polaków zamieszkujących w USA był okres po II wojnie światowej. Charakteryzował się on mobilnością oraz wyraźną poprawą położenia materialnego społeczności polskiej. Awans ekonomiczny połączony był z przejmowaniem amerykańskiego stylu życia.
  • Miniatura
    Pozycja
    Rozwój instytucjonalizacji życia kulturowego a współczesne położenie mniejszości narodowych i etnicznych na Wybrzeżu Gdańskim
    Klein, Adam; Piwnicki, Grzegorz (Gdańskie Seminarium Duchowne, 2011)
    Przełom XVIII i XIX w. ukształtował porządek liberalno- kapitalistyczny, tworząc społeczno-polityczną kategorię wolności obywatelskiej oraz świadomości narodowej i etnicznej. Globalne konflikty w XX w. zapoczątkowały nowy ład polityczny i doprowadziły do podziału świata na dwa obozy. Podstawowym dokumentem regulującym prawa mniejszości jest Konwencja Praw Człowieka. Polska przyjęła Konwencję Ramową Rady Europy o Ochronie Mniejszości Narodowych z 1989 r. – znaczący dokument regulujący ich prawa. W Polsce odnotowuje się ok. 100 ważniejszych organizacji mniejszościowych, które integrują społeczności wokół religii, sfer obrzędowości i języka narodowego.
  • Miniatura
    Pozycja
    Kozlovskii’s secretive Catholicism
    Drozdek, Adam (Gdańskie Seminarium Duchowne, 2011)
    Kozlovski was one of the most widely known Russian diplomats of the nineteenth century. He converted to Catholicism at some unspecified time. He kept his religious convictions private and very little expression of his theological views can be found in his writings. He made in them some terse theological remarks and he was apparently interested in the political and social, rather than spiritual, aspects of Catholicism. Like Chaadaev and Gagarin, he spoke about conversion of Russia to Catholicism as a way from its spiritual, social, and economic backwardness, but he saw such a prospect as hopeless.
  • Miniatura
    Pozycja
    Turystyka i edukacja. Zagraniczna peregrynacja młodego polskiego magnata w relacji księdza Kazimierza Jana Wojsznarowicza (1667‒1669)
    Kucharski, Adam (Gdańskie Seminarium Duchowne, 2011)
    Prezentowany poniżej artykuł dotyczy istotnej kwestii staropolskich podróży po Europie w epoce nowożytnej. Rozważania oparte są na kanwie jednego z ciekawszych i obszerniejszych dzienników podróżnych napisanych przez Polaka i po polsku – wileńskiego księdza Kazimierza Jana Wojsznarowicza. Podróż, która miała miejsce w latach 1667‒1669 objęła kilka krajów europejskich: Niemcy, Holandię, Niderlandy Hiszpańskie, Francję i Włochy. Relacja podróżna zawiera wiele spostrzeżeń autora nt. sztuki, religii, ustroju politycznego, obyczajów. Ks. Wojsznarowicz opisał szczegółowo w dzienniku podróży także swoją pracę naukową i działalność wydawniczą oraz postępy w edukacji czynione przez jego podopiecznego – Aleksandra Janusza Zasławskiego-Ostrogskiego.
  • Miniatura
    Pozycja
    Między wojną a pokojem – międzynarodowe implikacje i gwarancje pokoju oliwskiego 3 maja 1660 r.
    Włodarski, Józef; Kantorska, Kinga Maria (Gdańskie Seminarium Duchowne, 2011)
    Wojna pomiędzy Polską a Szwecją zakończona została pokojem, który podpisano w dn. 3 maja 1660 r. w klasztorze cysterskim w Oliwie. Zawarte porozumienie z jednej strony przynosiło wyczekiwane zakończenie wojny, z drugiej zaś wyrażało się w nim niepowodzenie polityki zagranicznej Polski. W praktyce Polska i Szwecja wróciły do stanu posiadania sprzed wybuchu wojny. Szwecja zachowała Inflanty, które w jej posiadaniu znajdowały się od czasu traktatu podpisanego w Sztumskiej Wsi w 1635 r. Do zdecydowanych wygranych należała Brandenburgia. Korzyści, które odniosła, znacznie przekraczały wkład wniesiony przez nią w działania wojenne.