Studia Oecumenica, 2001, T. 1

Stały URI dla kolekcjihttps://theo-logos.pl/handle/123456789/29826

Przeglądaj

Przeglądaj Studia Oecumenica, 2001, T. 1 wg Data wydania

Przejdź do miejsca w indeksie
Teraz wyświetlane 1 - 20 z 26
  • Miniatura
    Pozycja
  • Miniatura
    Pozycja
    Die Anfänge und das Durchsetzen der Siebenbürgener Kirchenunion sowie die Widerstände gegen sie. Die bis zum Jahr 1761 das Handeln tragenden Institutionen und Personen und ihre hauptsächlichen Motive
    Suttner, Ernst Christoph (Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Opolskiego, 2001)
    Treść artykułu dotyczy relacji kościelnych w Siedmiogrodzie na przełomie XVII i XVIII w. Autor szkicuje w nim kilka znaczących etapów rozwoju, ważnego w kontekście ekumenicznych badań, fenomenu Siedmiogrodzkiej Unii Kościelnej. Jej początki sięgają II poł. XVII w. a dokładniej działalności jezuitów w tym regionie, prowadzonej tu na wyraźne zlecenie Rzymu i Austrii. Po raz pierwszy oficjalnie sprawa Siedmiogrodzkiej Unii stała się tematem rozmów w czasie obrad Generalnego Synodu Kościoła Rumuńskiego, odbytego w Siedmiogrodzie w lutym 1697 r. Akt ten poprzedziły kilkuletnie rozmowy łacińskich zakonników z rumuńską społecznością Siedmiogrodu oraz jej biskupem Teofilem. Przychylne nastawienie do unii z Kościołem łacińskim znalazło potwierdzenie w sporządzonej przez Ojców synodu deklaracji, która de facto stanowiła formalne podwaliny Unii. O tym mówi pierwszy rozdział artykułu. W drugim rozdziale autor nakreślił złożoną sytuację oczekiwań i obaw obecnych w tej prowincji wyznań, głównie ich hierarchów, a także często sprzecznych, interesów władz kościelnych i lokalnych sił polityczno-społecznych prowincji siedmiogrodzkiej. Główny ciężar działań zmierzających do jej stabilizacji spoczął na następcy Teofila, biskupie Atanasie. Rozwój wydarzeń dojrzał do zawarcia Unii (we Wiedniu). Po stronie Kościoła łacińskiego władnym dopełnić tego ostatniego aktu był ówczesny prymas Węgier Leopold Karl, Kardynał von Kollonitz. Zawarciu Unii towarzyszyły jednak wydarzenia, które spowodowały ogromne reperkusje w rumuńskich wspólnotach kościelnych i rzutowały na stosunki z innymi wspólnotami wyznaniowymi. Kardynał Kollonitz, poddając w wątpliwość eklezjalną godność rumuńskiego Kościoła w Siedmiogrodzie, zarządził konieczność ponownych święceń sub conditione biskupa Atanasie. Z zamiarem wprowadzenia Atanasie quam primum na urząd biskupa diecezji siedmiogrodzkiej, nie czekając na odpowiedź Congregatio de Propaganda Fide, udzielił ich 25 marca 1701 r. Decyzja ta spotęgowała na długie lata trudności w funkcjonowaniu Unii. Wydarzenia te są treścią trzeciego i czwartego rozdziału artykułu. O umocnieniu i stabilizacji Siedmiogrodzkiej Unii za czasów Inochentie Micu-Klein, trzeciego biskupa Kościoła unijnego, traktuje rozdział piąty artykułu. Micu-Klein zapisał się w historii Siedmiogrodu jako zdecydowany zwolennik Unii oraz niestrudzony działacz na rzecz emancypacji społeczności rumuńskiej tej prowincji. Jego bezkompromisowa postawa w tym względzie pozyskała mu wielu wrogów nie tylko wśród lokalnych stanów siedmiogrodzkich, lecz także w szeregach wiedeńskiego rządu. Utrzymujące się napięcia zmusiły go do opuszczenia Blaj, stolicy biskupiej, i ucieczki do Rzymu, a w 1751 r. do rezygnacji z urzędu. Kwestię teologiczno-kościelnych sporów o Unię spotęgował bardzo aktualny w tym czasie przełom myśli eklezjologicznej, podkreślający rolę i znaczenie urzędu następcy Piotra. Narastające z tego powodu problemy i niepokoje spowodowały za przyzwoleniem Marii Teresy możliwość ustanowienia dla nieprzychylnych Unii przedstawicieli rumuńskiej społeczności Siedmiogrodu własnego biskupa prawosławnego. Jako pierwszy urząd ten objął Dionisie Novacovici w 1761 r. O tym traktuje ostatnia, szósta część artykułu.
  • Miniatura
    Pozycja
    Dialog ekumeniczny wobec integracji europejskiej
    Rabiej, Stanisław (Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Opolskiego, 2001)
  • Miniatura
    Pozycja
    Kirche und nationale Identität in Polen
    Glaeser, Zygfryd (Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Opolskiego, 2001)
    W zaprezentowanym artykule zwrócono uwagę na historyczną tradycję pluralizmu etniczno-narodowościowo-religijnego polskiego społeczeństwa oraz takie wartości jak tolerancja i szacunek wobec inności, które w minionych wiekach kształtowały jego oblicze. Ukazano także krótki rys historyczny dziejów współczesnej ekumenii w Polsce, kierując następnie uwagę na znaczenie ośrodków naukowych dla procesu pojednania ekumenicznego szeroko pojętego. Przedstawiono również konkretne przykłady budowania ekumenicznych relacji między Kościołem rzymskokatolickim w Polsce a Polską Radą Ekumeniczną.
  • Miniatura
    Pozycja
  • Miniatura
    Pozycja
    Wizja przyrody w pismach Lutra i Kalwina i jej wkład w chrześcijańską ekologię
    Kijas, Zdzisław J. (Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Opolskiego, 2001)
    Both Luther and Calvin were mainly interested in the works of Christ and all aspects of His life and death. In the context of Christ, they were also asking about the man and his salvation and place in the world. In this way they were giving superiority to man over things and to God over creation. Both Luther and Calvin were reminding untiringly, that special value of creation is revealed fully in its relation to the Creator. In Him the nature finds fully the roots and the goal of life. Beautiful in itself, it will become even more beautiful at the end of time, when it will reveal in its fullness the greatness of God’s plans in relation to the man and in relation to the nature. Therefore, man cannot treat the nature in an utilitarian way using it egotistically for purely earthly goals. The theocentrism of the man does not exclude the nature, with which he is tightly connected. Being the work of God’s omnipotence, nature is already rejoicing in His beauty, harmony and complementing its diversity. The fullness of this beauty will be reached at the end of times, when God will become „all for everyone” The nature is the environment of man’s life, but this is not the only place to seek out its uniqueness. Its dignity is hidden in itself, its origin to God and love, in which God created it and sustains in existence. Calvin encouraged therefore, to not pass-by the beauty of creation, but to stop and admire its richness. His words have invariable value: „When we contemplate in the whole creation, as in a mirror, all the treasures of His wisdom, justice, goodness and might” – he wrote – ,,we shouldn’t run through them, as we would say, with a mere glance, but we should linger over them, and reflect seriously and faithfully, and constantly remember them”
  • Miniatura
    Pozycja
    Beitrag der Kirchen zum Aufbau Europas als „Gemeinschaft des Geistes”
    Nossol, Alfons (Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Opolskiego, 2001)
    Słowo „Europa” jest jednym z tych, które w obecnych czasach niezwykle często się słyszy, zwłaszcza w kontekście coraz bardziej jednoczącego się Starego Kontynentu. Mówi się jednak niemal zawsze o aspektach politycznych, gospodarczych czy narodowościowych tego procesu. Te wszystkie konsekwencje zdają się jakby nieco przesłaniać czynnik najistotniejszy dla jedności, a mianowicie wspólnego europejskiego ducha chrześcijańskiego. Choć Wspólnota Europejska czerpie swe korzenie z dorobku różnych państw i narodów, to nie można nie doceniać wspólnych korzeni chrześcijańskich, które głęboko tkwią u jej podstaw. Epoka postmodernizmu końca XX wieku inspirowana już wcześniejszymi ideami Oświecenia sprawiła, niestety, że znaczenie owych korzeni i wartości spychane jest margines, ustępując miejsca wartościom niemal wyłącznie świeckim i ulegając dominacji autonomicznego rozumu ludzkiego jako źródła wszelkiej prawdy. W rezultacie nowa europejska rzeczywistość staje się coraz bardziej areligijna. To ma swoje daleko idące reperkusje, najbardziej chyba boleśnie odczuwalne w relatywizowaniu wszelkich wartości. Kościół musi stawić czoła tej nowej sytuacji i jej wyzwaniom, przede wszystkim poprzez zalecaną przez papieża Jana Pawła II „nową jakość ewangelizacji”. Oznacza ona zdecydowane przeciwstawienie się postawie rezygnacji i izolacjonizmu, dążenie do dialogu i odnajdywania w naszej skomplikowanej rzeczywistości przestrzeni dla wiary. Podstawą jest tutaj człowiek i jego godność, jego poszukiwanie sensu życia i wartości, które może mu ofiarować wyłącznie religia. Odrzucenie Boga prowadzi nieuchronnie do relatywizmu etycznego, a w dalszej konsekwencji także do braku rozróżnienia między tym co dobre, a co złe. W takim właśnie świecie Kościół staje przed istotną kwestią: musi pozostać wiarygodnym i wnosić do niego elementy chrześcijańskie. Człowiek bowiem, zwłaszcza w świecie przenikniętym tak mocnym relatywizmem wartości, poszukuje mocnego oparcia, ale i czegoś, co nadałoby orientację i sens jego życiu, co pomogło by mu uczynić je autentycznie ludzkim; potrzebuje też obiektywnego uzasadnienia dla wartości moralnych. Stąd też ogromnym niepokojem musi napawać fakt, iż w preambule do „Kraty Podstawowych Praw Unii Europejskiej” podpisanej w Nicei 7 grudnia 2000 r. zabrakło odniesienia do Boga jako najistotniejszej podstawy wszystkich wartości. Także w nowoczesnym społeczeństwie istnieje miejsce dla chrześcijańskiej wiary, bez której byłoby ono zubożone o wiele cennych sił i możliwości. Kościół w przyszłej zjednoczonej Europie ma swoje miejsce i zadanie do spełnienia. Szczególnie cenną inspirację ze strony Kościołów chrześcijańskich dla budowania jedności może stanowić duch ekumeniczny, którego jednym z ostatnich z owoców jest „Karta Ekumeniczna” podpisana 2 kwietnia 2001 r.
  • Miniatura
    Pozycja
    Globalisierung aus unternehmerischer Sicht – eine Einführung in die wirtschaftlichen und ethischen Dimensionen
    Schnyder, Klaus (Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Opolskiego, 2001)
    Globalizacja jest, zdaniem Autora artykułu, wieloznacznym terminem, który można opisać przy pomocy kilku hasłowych określeń: liberalizacja handlu, przepływu kapitału i inwestycji, międzynarodowy podział pracy w stopniu dotychczas nieznanym, rozwój sieci ogólnoświatowego przekazu informacji, konkurencja, wzrost globalnej wiedzy, zmniejszenie się ilości miejsc pracy dla niewykwalifikowanej siły roboczej, utworzenie miejsc pracy dla wykwalifikowanej siły roboczej, fuzje firm, wolność konsumpcji, rozwój sektora usług. Rezultatem globalizacji jest szybki wzrost globalnego dobrobytu, przy jednoczesnym jednak braku rozwiązań kwestii ubóstwa i biedy ludzi mieszkających poza zasięgiem globalnej gospodarki. Uwarunkowania wynikające z globalizacji wpływają także na sytuację przedsiębiorstw. Są one poddane zwiększonej międzynarodowej konkurencji, a zatem muszą się koncentrować na właściwym przedmiocie swej produkcji, przekazując działalność okołoprodukcyjną na rzecz innych podmiotów. Służy to rozbudowie rynku produkcyjnego i sfery usług oraz wzrostowi wydajności pracy. Globalizacja w wymiarze przedsiębiorstw, pociągająca za sobą techniczny rozwój i wzrost konkurencji, otwiera szerokie możliwości zawodowej realizacji, jednocześnie jednak wymaga wysokich kwalifikacji i większej elastyczności wobec ewentualnej zmiany miejsca pracy. Nie znajdują zastosowania już społeczne przywileje, zasad starszeństwa, czy stopnie hierarchii. Autor, jako były dyrektor firmy Nestlé, sformułował pewien spis osobowych kwalifikacji, które wymaga się od osób zajmujących kierownicze stanowiska na różnych szczeblach zarządzania. Są to między innymi: odwaga, zdolność ciągłego uczenia się, komunikacji i motywacji, umiejętność stworzenia klimatu innowacji, umiejętność akceptacji zmian, wiarygodność, zrozumienie dla innych kultur. Przechodząc do rozważań natury etycznej, Autor zwrócił uwagę na fakt, że globalizacja będzie pociągała za sobą także ofiary. Ofiarami będą tu ludzie, którzy z powodu wieku, ułomności, czy też słabego wykształcenia nie podołają nowym wyzwaniom. Wobec tego duże znaczenie nadal będzie'przypadało państwu socjalnemu, które jednak - zdaniem Autora - winno bardziej zdecydowanie być ukierunkowane na zaradzenie rzeczywistym potrzebom socjalnym. Od odpowiedzialności etycznej i socjalnej nie są zwolnieni także przedsiębiorcy. Wypełnienie tej odpowiedzialności dokonuje się wówczas, gdy dana firma działa dla wzrostu ogólnego dobrobytu. Moralnej odpowiedzialności czyni zadość również rentowne prowadzenie firmy. Podstawą bowiem urzeczywistnienia socjalno-etycznych postulatów jest gospodarczy sukces. W zakres etycznej odpowiedzialności wchodzi także optymalizacja interesów firmy i danej społeczności. Oznacza to odrzucenie takiego sposobu postępowania, które zorientowane jest wyłącznie na maksymalny, lecz krótkotrwały sukces. Utożsamiany często z globalizacją tak zwany „turbokapitalizm” nie ma nic wspólnego z gospodarką rynkową. Zatem ze względu na wspomniane zagrożenia globalna gospodarka potrzebuje określenia granic i reguł konkurencji. Dotychczas brak jednak określonej instancji, która miałaby nadzorować ich przestrzeganie. Podsumowując, Autor jest przekonany, że nie ma alternatywy dla globalizacji. Jest to proces nieodwracalny. Zadaniem zaś różnych sektorów społecznych, tj. polityki, kultury i religii, jest przygotowanie ludzi do przeobrażenia się ze społeczeństwa przemysłowego w społeczeństwo informacyjne.
  • Miniatura
    Pozycja
    Z działalności Instytutu Ekumenizmu i Badań nad Integracją na Wydziale Teologicznym Uniwersytetu Opolskiego w latach 2000-2001
    Porada, Rajmund (Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Opolskiego, 2001)
  • Miniatura
    Pozycja
    Problem Pisma Świętego i Tradycji w dokumentach dialogu katolicko-anglikańskiego
    Kantyka, Przemysław (Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Opolskiego, 2001)
  • Miniatura
    Pozycja
  • Miniatura
    Pozycja
  • Miniatura
    Pozycja
    Les catholiques et les luthériens en Pologne
    Napiórkowski, Stanisław Celestyn (Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Opolskiego, 2001)
    Tekst posiada wartość historycznego świadectwa i dokumentu posiadającego znaczenie dla historii ekumenizmu. Autor jako uczestnik Komisji Katolicko-Luterańskiej do Dialogu ekumenicznego na forum światowym został poproszony, by na spotkaniu w Liebfrauenbergu w 1976 roku przedstawić relacje katolicko-luterańskie w Polsce. O sytuacji na Węgrzech analogiczne sprawozdanie przygotował luteranin Karoly Haffenscher. Oba teksty zostały włączone do dokumentacji prac Komisji. Charakteryzując działania Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego w Polskiej Rzeczpospolitej Ludowej, autor przede wszystkim zreferował „Tezy Polskiego Oddziału Światowej Federacji Luterańskiej” dotyczące stanowiska wobec ekumenizmu rzymsko-katolickiego (opublikowane w 1967 roku, potwierdzone w 1975 roku). Charakteryzując stronę katolicką osobno omówiono wydarzenia na forum ogólnopolskim, osobno na terenie Diecezji katowickiej, gdzie procent luteran jest największy w Polsce. W oparciu o dokument na temat ekumenizmu przygotowany na Synod tej Diecezji wskazano na szereg inicjatyw ekumenicznych świadczących o daleko idącym ekumenicznym zaangażowaniu tego Kościoła z jego Ordynariuszem. W kwestii małżeństw mieszanych Synod tego Kościoła odmówił przyjęcia mniej ekumenicznych ustaleń Konferencji Episkopatu Polski.
  • Miniatura
    Pozycja
  • Miniatura
    Pozycja
  • Miniatura
    Pozycja
  • Miniatura
    Pozycja
    Tecle Vetrali, Dialog a tożsamość franciszkańska, Warszawa-Rzym 2001,189 s. (Jeden jest Pan, 1.1), ISBN 83-905319-2-5.
    Jaskóła, Piotr (Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Opolskiego, 2001)
  • Miniatura
    Pozycja
  • Miniatura
    Pozycja
    Jedność Izraela w pismach Starego Testamentu
    Jaskóła, Piotr (Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Opolskiego, 2001)
  • Miniatura
    Pozycja
    Ekumeniczny wymiar teologii w zakresie chrześcijańskiej duchowości
    Hanc, Wojciech (Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Opolskiego, 2001)